Dikkatinizi çekmiştir; TV’lerde uzun süredir bir kamu spotu yayınlanıyor; Sigara Gerçekleri!
Sigaranın nasıl öldürdüğü, sigaranın nasıl zararlı olduğu, sigaranın sağlığımızdan, cebimizden, ailemizden nasıl çaldığına ilişkin hazırlanan çarpıcı bir kamu spotu!

O kamu spotu bir siteye yönlendiriyor izleyiciyi; sigaragercekleri.com.
Peki, neler var bu sitede sigaraya ilişkin? Bence tüm sigara kullanıcılarının okuması, incelemesi gereken bir site. Bakalım mı;

* “Ölümü nasıl satıyorlar?: Ne hayranlıkla takip ettiğiniz film yıldızları, ne en sevdiğiniz müzik grupları ne de sosyal medyanın ışıltılı dünyası göründüğü kadar dürüst olmayabilir... Tütün endüstrisinin aslında en korkutucu yanı, gerçek yüzünü hiçbir zaman olduğu gibi göremememiz. Bize sahnelerden ve sosyal medyadan gülümseyen pek çok yüz aslında, yılda 5 milyondan fazla insanın ölümünden sorumlu sigara endüstrisinin amaçlarına hizmet ediyor olabilir.”

* “Katil bize, sokaklarımızda, evlerimizde ve iş yerlerimizde bulabildiği tüm olanaklarla bizimle iletişimde kalmaya çalışıyor. Çünkü her yıl ölümünden sorumlu olduğu 5 milyondan fazla kişi onun açlığını doyuramaz. Amaçlarına ulaşmak için harcadığı milyar dolarlar hiç sorun değil. Çünkü varlığını ve gücünü koruyabilmek için, onlara her zaman yeni bağımlılar lazım...”

* “Ne kadar paramızı çalıyorlar?: Çokuluslu sigara şirketleri her yıl 700 milyar dolar kazanırken dünya çapında daha az vergi ödemek için, pek çok ülkede vergi sistemini alt edecek oyunlar oynuyorlar. Hiçbir para zararımızın tam karşılığı değil! Tütünün yol açtığı zararlar, sadece saçtığı ölüm ve hastalıklarla sınırlı kalmıyor. Tütün, dünyanın sürdürülebilir gelişimine de zarar veriyor.”

* “Sigara içmenin dünyamıza toplam maliyeti 1,5 trilyon dolara yaklaşıyor. Bu da dünyadaki tüm gayri safi yurtiçi hasılanın yaklaşık %2’sine ve toplam sağlık masraflarının %6’sına denk geliyor. 1,5 trilyon dolarlık bu ekonomik maliyetin büyük bir çoğunluğu, tütün nedeniyle hasta olan veya hayatını kaybedenlerin iş gücünde ortaya çıkardığı açığa bağlı. Bir diğer %30’u ise sigarayla ilişkili hastalıkların tedavisine bağlı masraflar. Tabii, bu maliyete tütün tarımı, sigaraya bağlı yangınlar, sigara izmaritlerinin yol açtığı çevresel hasarlar ve tıbbi sorunlar, pasif içicilik, yanmayan tütün ürünleri ve hepsinden önemlisi tütün kurbanları ve yakınlarının yaşadığı ölçülemez acı ve sıkıntılar dahil değil.”

SİGARA ŞİRKETLERİNDEN VERGİ TAKTİKLERİ!

sigaragercekleri.com sitesinde yer alan çarpıcı bir ayrıntı da şu: Uluslararası sigara şirketlerinin vergi taktikleri... Okuyalım;

* “Yoksullar gelirlerinin daha büyük bir oranını tütün ürünlerine harcayarak gıda, eğitim, sağlık ve barınma gibi temel ihtiyaçlarından kısıyor. Üstelik sigaranın neden olduğu sağlık sorunları bu durumu şiddetlendiriyor. Ailenin geçimini sağlayan kişi, sigaraya bağlı olarak hasta olduğunda veya hayatını kaybettiğinde, ailenin tamamı yıkıma uğruyor ve daha da yoksullaşıyor”

* “Hem hayatlarımızdan hem cebimizden çalıyorlar. Türkiye’de toplam yaşanacak yıllardan çalınan zamanın 1/5’inden tütün kullanımı sorumlu. Sigaranın bu olumsuz tablodaki payı; obezite, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, diyabet gibi birçok risk faktörününkinden daha yüksektir.”

* “Dünyadaki tütün pazarı yaklaşık 700 milyar doları buluyor. Bu rakam ülkemizin 2019 yılında sağlığa ayırdığı yaklaşık 28 milyar dolarlık bütçenin tam 25 katı.”

* “Tütün firmaları 5 yıl sonra 1 trilyon doları aşması öngörülen bu pazarı daha da büyütmek için pazarlamanın yanı sıra vergilendirmede de çeşitli taktiklere başvuruyorlar. Tütün şirketleri vergi artışlarını bahane göstererek farklı segmentteki ürünlerinin fiyatlarını asimetrik bir biçimde artırarak kârlılıklarını daha da artırabiliyorlar. Örneğin, yakın zamanda yayımlanmış bir bilimsel araştırmada, bir tütün firmasının devletin uyguladığı kademeli vergi artışından daha fazlasını en pahalı ve en popüler markalarının fiyatlarına yansıttığı, en ekonomik markalarına ise vergi artışından daha az zam yaptığı anlaşılmıştır. Bu taktik, tütün kullanıcılarının bu ürünlere daha ucuz fiyatlarda erişebilmesini sağlayarak, tütün kullanımını bırakma potansiyeli olan kişilere maddi bir fırsat sunuyor ve müşteri kaybını önlüyor. Öte yandan, buradan azaltmış olduğu gelirin fazlasını hem pahalı hem de popüler ürünlerinden sağladığı ilave kârla karşılamış oluyor.”

* “Bu taktikleri boşa çıkarmanın en etkili yolu ise perakende satış fiyatının içindeki vergi oranını mümkün olduğunca en üst seviyeye çıkarmak.”
***
Sitenin faydalı olduğuna kuşku yok. Ancak buradaki bilgi ve rakamların güncellenmesinde fayda var.
TÜİK'in açıkladığı verilere göre; Türkiye'de 15 milyondan fazla kişi sigara tüketiyor. Her gün tütün kullanan 15 yaş ve üzeri bireylerin oranı, 2016'da yüzde 26,5 iken, 2019'da yüzde 28’e çıktı.
Son söz: Sigara sağlığa zararlıdır!

EDEBİYAT ORTAMI’NIN 89. SAYISI YAYIMLANDI

Edebiyat Ortamı dergisinin Kasım-Aralık 2022, 89. sayısı okura ulaştı.
Sezai Karakoç’un Veda şiiriyle açılan dergide, şu isimlerin eserleri yer alıyor: Erdal Çakır, Davut Güner, Sinan Ulakcı, Hüseyin Câhid Doğan, Mücahit Aygören, Yaşar Akgül, Ömer Vural, Yakup Diker, Oğuzhan Gündüz, Tarık Özcan, Kadir Tepe, Sinan Ulakcı, Enis Batur, Mustafa Ruhi Şirin, Âlim Akça, Muhammed Korkmaz, Mustafa Uçurum, Sıdıka Zeynep Bozkuş, Nemet Metin, Ömer Vural, Zekeriya Şimşek, Ahsen Dalca Korkutan, Muhammed Çavdar, Hatice İbiş, Tülay Tecirli, Fatma Nur Uysal Pınar, Esra Öztürk, Ramazan Kayaoğlu, Cahid Efgan Akgül, Selman Ertaş’la söyleşmiş. Oğuzhan Öztürk, Gökhan Yılmaz’ı konuk etmiş.

Gazetemiz yazarı İsmail Kıllıoğlu’nun günlüklerine de yer verilen dergide, Prof. Dr. Sami Şener, edebiyat-sosyoloji ilişkilerine değiniyor. Fahri Tuna, Kırcaalili Şairler, Rodoplarda Türkçenin Zarif Sesi yazısıyla portre bölümüne konuk oluyor. Tuba Yavuz’un, İsmail Özen’in Karlı Bir Gece Vakti romanına ilişkin yazısı dikkati çekiyor.

Muhammed Sefa Rumelili, Kılıççızâde İshak Çelebi’ye ilişkin yazısıyla dergiyi zenginleştiriyor. Rukiye Saran Aydın, Süheyla Karaca Hanönü, Zeki Altın, Zeynep Betül Kavak, Handan Özduygu, Erdal Noyan, Selim Tunçbilek, Mustafa Nurullah Celep ve Hüseyin Cahid Doğan, derginin diğer yazarları.
Dergide dünya şiirinden çeviriler de yer alıyor.

Dergi bu sayısında, Sadık Yalsızuçanlar’ın yazdığı Şah Hatayî kitap ekiyle birlikte okura sunuldu. Hayırlı olsun…