Osmanlı Ordusu tarafından bozguna uğratılan İngilizlerin Türk tarih kitaplarından sildirmeye çalıştığı zafer
Dicle Nehri kıyısında Kut’ülAmare yakınlarında konuşlanmış 60 bin kişilik İngiliz ve müttefiklerinin kuşatılmasıyla başlayan muharebe, kasabanın 10 bin kişilik Osmanlı Ordusu tarafından ele geçirilmesi ve İngiliz birliklerinin tamamının esir alınmasıyla sona erdi.
kut’ülAmare Zaferi, Türkiye’de 1952 yılına kadar Kut Bayramı adı altında kutlandı. Fakat Türkiye’nin NATO’ya girmesinden sonra Kut’ülAmare Zaferi unutturulmaya çalışıldı. İngilizlerin yaptığı büyük baskı sonucu bu büyük zafer ders kitaplarından bile çıkartıldı. Kut’ülAmare Savaşı, 29 Nisan 1916 tarihinde Osmanlı Ordusu’nun Irak’ın Kut bölgesinde İngilizlere karşı kazandığı büyük bir zaferle sonuçlanmıştır.
İNGİLİZ BİRLİKLERİNİN TAMAMI ESİR ALINDI
Kut’ül Amare Savaşı, İngilizler ve müttefikleri ile Osmanlı arasında geçen I. Dünya Savaşı’nın temel muharebelerinden biri olarak tanımlanmaktadır. Birinci Kut Muharebesi olarak da bilinen muharebe, Dicle Nehri kıyısındaki Kut’ülAmare şehri yakınlarında konuşlanmış İngiliz ve müttefik askerlerinin kuşatılmasıyla başlamıştır. Muharebe, kasabanın Osmanlı Ordusu tarafından ele geçirilmesi ve İngiliz birliklerinin tamamının esir alınmasıyla sona ermiştir.
KUT’ÜL AMARE ZAFERİ’NDE NELER YAŞANDI?
Tümgeneral Charles Vere FerrersTownshend komutasındaki İngiliz 6. Poona Tümeni (Hint Tümeni) Bağdat’a ilerlemeye çalışırken 22-23 Kasım 1915’te Selman-ı Pak Muharebesi’ni (Ctesiphon) kazanamayarak geri çekilmiş ve 3 Aralık’ta Kut’a sığınmıştı.
KUŞATMA BAŞLADI
Yeni kurulan Osmanlı 6. Ordusu’nun komutanlığına atanarak 5 Aralık’ta Bağdat’a varan Mareşal ColmarFreiherrvon der Goltz Paşa’nın emriyle Irak ve Havalisi Komutanı Miralay (Albay) ‘Sakallı’ Nurettin Bey’in birlikleri 27 Aralık’ta Kut’u kuşattı. İngilizler Kut’u kurtarmak için General Aylmer komutasındaki kolorduyla hücuma geçti ancak 6 Ocak 1916 tarihli Şeyh Saad Muharebesi’nde 4 bin askerini kaybederek geri çekildi. Bu muharebede 9. Kolordu Komutanı Miralay ‘Sakallı’ Nurettin Bey görevinden alındı ve yerine Enver Paşa’nın kendisinden bir yaş küçük olan amcası Mirliva Halil Paşa (Kut) getirildi.
İNGİLİZ GENERAL AZLEDİLDİ
İngiliz Ordusu, 13 Ocak 1916 tarihli Vadi Muharebesi’nde bin 600 ve 21 Ocak Hannah Muharebesi’nde 2 bin 700 askeri kaybederek geri püskürtüldü. İngilizler, Mart ayı başında tekrar taarruza geçti. 8 Mart 1916’da Sabis mevkiinde Miralay Ali İhsan Bey komutasındaki 13. Kolordu’ya hücum ettilerse de 3 bin 500 asker kaybederek geri çekildiler. Bu yenilgiden dolayı General Aylmer azledilerek yerine General Gorringe getirildi.
İNGİLİZLER AĞIR DARBE YEDİ
Kut’ülAmare Zaferi’nin 102. yıldönümü yaşanırken, destansı bir kahramanlık öyküsü de ortaya çıktı. Dünya savaş tarihinde ilk defa bu savaşta İngilizler birliklerine ikmal desteğini uçaklar vasıtasıyla vermişti. İşte o uçaklardan biri, Osmanlı neferi tarafından tüfekle düşürülmüştü. Kut’ülAmareKuşatması’nda 13 bin 309 İngiliz askeri esir alındı. İngiliz kuvvetleri ve müttefikleri, 23 bin ölü ve yaralı verdi.
EN AŞAĞILIK ŞARTLI TESLİM!
İngiliz tarihçisi James Morris, Kut’un kaybını “Britanya (İngiltere) askeri tarihindeki en aşağılık şartlı teslimi” olarak tanımlamıştır. Bu yenilgi İngiliz basınında ve kamuoyunda çok büyük bir infial uyandırmış, General Lake ve General Gorringe İngiliz ordusunda görevlerinden alınmış ve yerlerine General Maude getirilmiştir.
ATLARINI YEMEK ZORUNDA KALDILAR
İngiliz yazar PatrickSawer, yakın tarihte kaleme aldığı bir yazıda Kut-ülAmare’de İngiliz askerlerinin Türklere karşı aldığı yenilgiden sonra ellerindeki her şeyini kaybettiğini ve atlarını yemek zorunda kaldıklarını belirtti. Kuşatmada yer alan bir İngiliz askerinin günlüğünden notlar paylaşan İngiliz yazar, aç kalan İngiliz askerlerine uçaklarla gıda yardımı yapıldığını ancak Türklerin yoğun atışlarından dolayı bu yardımların askerlere ulaşamadığını söyledi. Günlüklerde İngiliz askerlerinin at etlerini nasıl yediğini aktaran Sawer, askerlerin pirelendiğini ve kötü şartlara dayanamadığı için Türk ordusuna esir olarak teslim olduğunu yazdı.
HALİL PAŞA’DAN KUT’ÜL AMARE ZAFERİ SONRASI ASKERLERİNE MESAJ
Halil Paşa, Kutü’l-Amare zaferinden sonra 6. Ordu’ya yayınladığı mesajda şöyle dedi:
‘’Arslanlar! Bütün Osmanlılara şeref ve şan, İngilizlere kara meydan olan şu kızgın toprağın güneşli semasında şehitlerimizin ruhları sevinçle gülerek uçarken, ben de hepinizin pak alınlarından öperek cümlenizi tebrik ediyorum. Ordum gerek Kut karşısında ve gerekse Kut’u kurtarmaya gelen ordular karşısında 350 subay ve 10 bin erini şehit vermiştir. Fakat buna karşılık bugün Kut’ta 13 general, 481 subay ve 13 bin 300 er teslim alıyorum. Bu teslim aldığımız orduyu kurtarmaya gelen İngiliz kuvvetleri de 30 bin zayiat vererek geri dönmüşlerdir. Şu iki farka bakılınca, cihanı hayretlere düşürecek kadar büyük bir fark görülür. Tarih bu olayı yazmak için kelime bulmakta müşkülata uğrayacaktır. İşte Osmanlı sebatının İngiliz inadını kırdığı birinci zaferi Çanakkale’de, ikinci zaferi burada görüyoruz.’’
NATO’YA GİRİŞİMİZLE KİTAPLARDAN SİLİNDİ...
Kut’ül Amare Savaşı, Irak’ın Kut bölgesinde İngilizlere karşı kazandığımız büyük bir zafer olarak tarihe geçmiştir. Savaşta büyük bir bozguna uğrayan İngilizlerin, Türk tarih kitaplarından sildirecek kadar unutmak istediği bu zafer, hafızalara kazınması gereken özelliklere sahiptir. En büyük mağlubiyetlerinden birini yaşayan İngilizler için acı bir tecrübe olarak tarihe geçen bu savaş, Türkiye’nin NATO’ya girmesiyle birlikte ders ve tarih kitaplarımızdan silinmiştir. Yakın döneme kadar bu zaferle ilgili birkaç bilgi kırıntısından başka bir şey kalmamıştı. Teknolojinin gelişmesi ve bilgiye ulaşmanın daha kolay hale gelmesiyle birlikte, İngilizler tarafından unutturulmak istenen Kut’ülAmare Zaferi, yeniden gündemimize girdi. Birkaç ay öncesine kadar bilinmeyen bu zafer için artık kitaplar yazılır, konferanslar verilir ve filmler çekilir oldu.
KRONOLOJİ
3 NİSAN Karabük Demir-Çelik Fabrikası’nın açılışı (1937).
4 NİSAN NATO’nun kuruluşu (1949).
Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş`in vefatı (1997).
5 NİSAN Osmanlı-Rus Savaşı’ndaki Plevne Savunması’yla tanınan Gazi Osman Paşa vefat etti. (1900)
Bosna-Hersek hükümeti bağımsızlığını ilan etti.(1992)
6 NİSAN Serbesti Gazetesi yazarı Hasan Fehmi Bey suikast sonucu öldürüldü. (1909)
6 NİSAN Türkiye’nin 6. Cumhurbaşkanlığı’na Emekli Oramiral Fahri Korutürk seçildi (1973).
7 NİSAN Sultan I. Abdülhamid’invefatı ve III. Selim’intahta çıkması (1789).
8 NİSAN Avrupa Devletlerinin, Bağımsız Yunan Devleti’nin onaylanmasını OsmanlıDevleti`nden istemeleri (1830).
8 NİSAN Şer’iye Mahkemeleri’ninlağvedilmesi (1924).
9 NİSAN Mimar Sinan’ın vefatı1588).
10 NİSAN Emniyet Teşkilatının kuruluşu (1845).
10 NİSAN Mareşal FevziÇakmak’ın vefatı (1950).
12 NİSAN İlk uzay mekiğiColombia’nın fırlatılışı (1981).
12 NİSAN Ateşkes Antlaşması’nın yürürlüğe girmesi ve Körfez Savaşı’nın resmen sona ermesi (1991).
13 NİSAN 31 Mart Vak’ası (1909)
14 NİSAN Bir Alman şirketine 1910’da ısmarlanan Galata Köprüsü hizmete girdi. (1912)
15 NİSAN Türk Tarih Kurumu’nun Kuruluşu (1931).
17 NİSAN Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul Adalarını fethi (1453).
17 NİSAN Türkiye’nin 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın vefatı (1993).
18 NİSAN Körfez’de İran-ABD çatışması (1988).
19 NİSAN Hindistan’da KongrePartisi’nin, ülkenin, Hindistan ve Pakistan olarak iki ayrı devletebölünmesini kabul edişi(1947).
20 NİSAN 1924 Anayasası kabuledildi (1924).
23 NİSAN Türkiye Büyük MilletMeclisi’nin açılışı (1920).
25 NİSAN Anayasa Mahkemesi kuruldu (1962).
27 NİSAN Evliya Çelebi’nin ünlü Seyahatnâme adlı kitabını yazdığı seyahat programıbaşladı. (1640)
27 NİSAN Sultan II. Abdülhamidtahttan indirildi; yerine 5.Mehmed tahta geçti. (1909)
28 NİSAN “Hilal-i Ahmer” adının“Kızılay”a çevrilişi (1915).
29 NİSAN Kut’ül Amare zaferi(1916)
30 NİSAN Adolf Hitler’in intihar edişi (1945).
