Evinizde, dairenizde, işyerinizde bulunan aynanın karşısına geçiniz ve kendinize bakınız. Aynadakine gülümserseniz, aynadaki de size gülümser. Aynadakine kaş çatarsanız, aynadaki de size kaş çatar. Aynadakine sırt dönerseniz, aynadaki de size sırt döner. Aynadakinin yüzünde leke görseniz, elinize bir bez alıp günlerce silseniz, temizleyemezsiniz. Ama o bezle kendi yüzünüzü temizlerseniz aynadakinin yüzü de temizlenir. Sevgili Peygamberimiz buyurmuş: "Mü min, mü minin aynasıdır" (Ebu Davud, K.Edeb, Bab fi n-nasihat, hadis 4918)
Sırlar aleminden gelip, sırlar taşıyıp, sırlar alemine giden insanın, bu dünyadaki kısa yolculuğunda, lâtif canına, kesif teni sır oluyor. Cam ile "sır"ın birleşmesinden ayna meydana geldiği gibi, can ile tenin birleşmesinden de insan meydana geliyor. Onun için Efendimiz (S.A.V) "Mü min mü minin aynasıdır" buyurmuştur. Gönül aynası bazen kişinin kendine ayna olur. Bazan mü min kardeşine ayna olur. Bazen de Rabbinin sıfatlarına ayna olur.
"Mü min mü minin aynasıdır" hadisindeki ikinci mü min" Allah (c.c) ın Esmâü l-Hüsnasından olan "Mü min"dir demişler. Yani mü min bir insan, bir ismi de Mü min olan Allah(c.c) ın aynasıdır. Her ayna kendi kabiliyeti oranında yansıtır.
Güneşin yedi renginden, menekşe, mor ve lale kırmızı rengi yansıttığı gibi, 99 esmâü l-hüsnasından olan Allah(c.c) ın bu sıfatlarından herkes kendi aynasına yani kabiliyetine uygun olanını yansıtır. Yavrusunu korumak için kartala kanat çırpan serçenin bu merhameti, Rahim den yansımadır. Aynısı değildir.
Şair: "Sivadan kalbini pak et
Gönül Mir atı Rahman dır.
Safâdan sîneni çâk et
Gönül mir atı Rahmandır"
Sevgilinin gözleri gözlerimize yansıyacak diye gözümüzü çapaktan yüzümüzü kirden temizliyoruz. Sevgili annelerimizi, babalarımızı, evlatlarımızı, çiçekleri, böcekleri yaratan Allah(c.c) ın sevgisi için gönlümüzü niçin temiz tutmayalım
Mü min mü min kardeşinin aynasıdır. Onda gördüğü aslında kendinde olandır. Aynaya baktığımızda aynadakinin yüzünde leke varsa o bizim lekemizdir.
Kaş çatıyorsa bizim kaşımızdır. Sırtını dönüyorsa o bizim sırtımızdır. Gülümsüyorsa bizim gülümsememizdir. O bizim aynamızdır. Hem aynayı hem de aynaya bakanı temiz tutalım.
Devlet de bir milletin aynası değil midir Yönetim, biçimi ne olursa olsun, milletin düşüncesini, düşüncesizliğini, yiğitliğini veya korkaklığını yansıtır.
Demokraside halk, eliyle verdiği oyla bağlılığı yansıtır. Krallıklarda ise kılıncı çeken bir kişiye bin kişi boyunlarını eğerek itaatlerini yansıtırlar. Her iki halde de halkın devlet ve bağımlılık anlayışlarının devlete yansımasıdır.
Halk da devletin aynasıdır. Halkda görülen iyi hasletler onun sisteminin ve o sistemin uygulanmasının güzelliğindendir.
Halk içinde görülen hırsızlık, soygun, güvensizlik, öldürme, anarşi, yalan, iftira hastalıkları ise sistemin veya sistemin uygulanışının kötülüğündendir.
Devlet ve millet birbirine bakmalı, biri diğerindeki pisliği yok etmek için, kendisindeki pisliği temizlemelidir.
Gönül aynası kahkahalı aynalar gibi de olmamalı. Olduğundan büyük veya küçük göstermek de kişiyi yanıltır.
