TÜRKİYE hep komşularının toprak bütünlüğünden yana
olduğunu açıkladı. Bu, Irak ta da böyleydi; Suriye de de böyle devam ediyor. Ne
var ki, Türkiye nin Irak ın toprak bütünlüğünden yana olması bu ülkenin
parçalanmasını engellemedi. Aynı durum şimdi Suriye de de dikkat çekiyor.
Başından beri Türkiye samimi olarak Suriye nin toprak bütünlüğünden yana
olduğunu net bir şekilde ifade ediyor ama buranın da parçalanmakta olduğunu
söylemek yanlış olmaz. Hatta bir takım kaynaklar Suriye nin üçe bölünmesinin
çok önceden kararlaştırıldığı, yaşanan iç çatışmaların bu plana hizmet ettiğini
belirtiyorlar. Irak ta oluşturulan Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi nin ABD ve
koalisyon ortaklarının desteği ile gerçekleştiği hatırlandığında Suriye deki
gelişmelerin de benzer sonuca hizmet ettiğini söylemek yanlış olmaz. ABD ve
koalisyon ortaklarının PYD güçlerini Suriye de bir kara gücü gibi kullandığı,
bunun sonunda Suriye de PYD denetiminde bir bölge oluşturmaya hizmet ettiğinin
artık gizli bir tarafı kalmadı.
ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Joseph F. Dunford ile
Ankara da Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar
ile görüşürken Suriye konusunda Türkiye nin hassasiyetlerinin dile getirildiği
medyaya yansıdı. Ağırlıklı olarak Türkiye, sınır hattında terör örgütü PYD nin
IŞİD le mücadele gerekçesiyle Fırat ın Batı yakasına geçme girişimlerinden ve
buna kimi zaman ABD liderliğindeki koalisyon güçlerinin de havadan destek
vermesinden duyduğu rahatsızlığı dile getirdiği medyaya yansıdı. Bir bakıma
Türk yetkililer çeşitli vesilelerle ifade ettikleri düşünce ve
rahatsızlıklarını bu defa doğrudan ABD tarafına aktarmış oldular. Bunun ABD ve
koalisyon güçleri üzerinde nasıl bir etki yapacağını ileride göreceğiz ama
bugüne kadar yapılan açıklamaların istenen soncu vermediği hatırlandığında ABD
ve onun AB li koalisyon ortakları üzerinde fazla bir etki yapmayacağını
söylemek yanlış olmaz. Elbette, Türkiye özellikle Suriye konusundaki gelişmeler
konusunda sadece iki hususta rahatsızlığı ifade edilmiş değil. Medyaya yansıyan
bilgilere göre Amerikalı komutana verilen yeni mesajın başlıkları şöyle:
1-Fırat üzerinde stratejik öneme sahip Teşrin Barajı ve
bölgesinin PYD tarafından değil Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından
alındığı belirtiliyor. Bizim istihbaratımıza göre SDG nin yüzde 85 ini PYD
güçleri oluşturuyor.
2-Kürt koridorunun farkındayız.
3-Suriye nin toprak bütünlüğünde hassasız.
4-Demografik yapıyı bozuyorlar.
5-Türkiye IŞİD le mücadele için sınıra 30 bin asker
yığsın gibi istek ve düşünceler hayaldir.
6-Cerablus taki IŞİD varlığı yoğun hava harekâtıyla
ortadan kaldırılabilir.
7-Rusya, IŞİD ile mücadelede kararlıysa aklını başına
toplamalı, Moskova ya gereken mesaj verilmeli.
Görüldüğü kadarıyla Türkiye, Suriye de ABD ve AB li
koalisyon ortakları ile Rusya nın planlarının farkındadır. Yapılan uyarılar ve
dikkat çekilen konular bunu açıkça ortaya koyuyor. Sıkıntı Türkiye den çok
Türkiye nin müttefiki(!) olan ülkelerden kaynaklanıyor. Söyledikleri ile kafalarında
sakladıkları birbirinden çok farklı. Irak ta olduğu gibi Suriye de de
planlarını bir oldubitti ile hayata geçirmek istiyorlar. Böyle olunca da gerek
ABD gerek AB için her fırsatta stratejik müttefiklikten bahsetmenin anlamı
kalmıyor. Türkiye aleyhine planları olanlarla Türkiye nin çıkarlarını korumanın
mümkün olmayacağı, hatta aynı güçlerin Türkiye ye yönelik planlarını da iptal
etmeye yetip yetmeyeceğinin değerlendirilmesi gerekiyor.