Biz ne idik ne olduk! En güzel örneklik ve önderlik vasfı bizim ecdadımızın üstündeydi. Rasûlüllah (s.a.v.) ı en iyi taklid eden bir millettik. Kültürümüzde O nun sünneti sınırsızdı. Millet olarak bizi yücelten de bu hasletimizdi.
Kültürümüzün geçmişteki özelliğini arşivlerimizdeki belgelerde görüyoruz.
Arşiv belgelerimizi biraz irdeleyelim göreceksiniz neler çıkacak.
Meselâ:
*Bir belgede bir hanım ismi geçtiğinde hemen ardından, çoğu zaman "Allah iffetini artırsın."
*Bir âlimin ismi geçtiği zaman "Allah ilmini artırsın" şeklinde bir duâ cümlesi gelirdi. (M. Emmioğlu. Osmanlı Vesikalarına Giriş. Konya-1989)
*Yenilen, içilen, kullanılan, fırsat olarak verilen her nimet için "Allah a şükür";
*Yapılan yardım/iyilik için "Allah râzı olsun";
*Bir bardak bile olsa su verene "Ömrün uzun olsun.";
*Esnaf, müşteriye "Allah bereket versin";
*Müşteri, satıcıya "Bereketini gör";
*"Nasılsın iyi misin " diyene "hamd olsun";
*Yolculuğa çıkana "Güle güle yolun açık olsun", "Hayırlı yolculuklar Allah kazadan belâdan korusun";
*Yemek yedirene "Allah kesene/kazancına bereket versin";
*Yemek yediren yedirdiğine "Allah, yediğini şifa eylesin";
*Yeni elbise giyene "Güle güle giy cennette daha hâlisini giyesin";
*Bebekleri doğanlara "Güle güle büyüt", "Mürüvvetini göresin.", "Ömrü uzun ve bereketli olsun." Allah acısını göstermesin";
*Ev yapana/alana "Güle güle otur, Allah kazadan belâdan esirgesin. İçinde acı yaşamayasın";
*Dışarıdan gelenlere "Hoş geldin, safa getirdin";
*Yeni birşey alanlara "Güle güle kullan, Allah nazardan saklasın";
*Hacc tan gelenlere "Allah, hacc ını mebrur/tam kabül olunan hacc eylesin";
*Binek alanlara "Allah nazardan korusun...", "Allah korusun";
*Nasihat edenlere "Allah te sirini lütfeylesin";
*Hizmette bulunanlara "Allah, berhudar etsin";
*Haber getirenlere "Getiren-götüren sağ olsun, dert görmesin";
*Kabir ziyaretlerinde, ölenlere: "Allah, kabirlerinizi geniş ve nurlu eylesin";
*Çocuklarını sünnet ettirenlere "Allah, dâim mürüvvetlerini göstersin";
*Cenazesi vuku bulanlara "Allah, rahmet eylesin", "Allah, taksiratlarını afveylesin";
*Günah işleyenlere "Allah, hidayet eylesin".. şeklinde bir dua cümlesi gelirdi.
Ya şimdi öyle mi
*Biri birşey soruyor. Cevaplandırıyorsunuz. Adam: "Oldu" diyor. "Allah razı olsun" demiyor.
*Bir bardak su içiyorsunuz. Yanınızdaki "Yarasın" diyor; "Afiyet olsun" dese ne zararı olacak
*Adama "Nasılsınız "diyorsunuz. Verdiği cevap: "Yuvarlanıp gidiyoruz" veya "Düşe kalka yaşamaya çalışıyoruz" ya da "Buna yaşamak denirse, yaşıyoruz" gibi laflar ediyor.
Kültür emperyalizmi insanımızı ne kadar zibidileştirmiş.
Allah (c.c.) encamımızı hayreylesin...
