Bugün sizlere biraz karmaşık bir konudan bahsetmek
istiyorum. Her ne kadar çeşitli zamanlarda çıkarılan kanunlarla karmaşık hale
getirilen ve halk arasında dul yetim maaşı denen, ancak kanunlarımızda ölüm
maaşı diye adlandırılan maaşa kimlerin hak kazandığından bahsedeceğim.
Ölen sigortalının veya emeklinin vefatı halinde yetim kalan kız çocuklarına belli
şartlar sağlanıyorsa yetim aylığı bağlanır.
Sosyal güvenlik kanunlarına göre kız çocukları, ölen anne
ve babalarından dolayı iki tam maaş (SSK- Bağ- Kur ve Emekli Sandığı-SSK gibi)
alabildikleri gibi tek maaş (Emekli Sandığı-Emekli Sandığı) veya bir tam bir
yarım maaş (SSK-SSK) alabilmekte yahut ölüm tarihine bağlı olarak hiç maaş
alamamaktadır.
Yetim aylığından kız çocuklarının faydalanabilmesinde, evli/bekar
veya dul olup olmadığı, çalışıp çalışılmadığı çok önemlidir. Kız çocukları
yaşları ne olursa olsun bekar, dul veya
boşanmışlarsa, çalışmıyor, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ya da aylık
almıyorsa yetim maaşı alabilirler.
Anne ya da babanın ölümü sonrası bağlanacak aylılardan
bir tanesinin 5434 (emekli sandığı)
sayılı kanun kapsamında olması halinde yetim kız çocuklarına her iki aylık
tamdan ödenecektir.
5510 Sayılı Kanun a Göre Kız Çocuklarına Anne ve Babadan
Bağlanacak Aylık:
A) Anne babanın ölümünün 30.09.2008 sonrası olması
halinde
*ANNE(4A) ve BABA (4A), yani ikisi de SSK lı ise yetim
kız çocuğu çalışmamak ve emekli maaşı almamak kaydıyla yüksek aylığın tamamını
düşük aylığında yarısını alır.
*ANNE(4B) BABA (4B), yani ikisi de BAĞ-KUR lu ise yetim
kız çocuğu çalışmamak ve emekli maaşı almamak kaydıyla yüksek aylığın tamamı
düşük aylığın yarısını alır.
*ANNE(4C) BABA
(4C) yani ikisi de EMEKLİ SANDIĞI nda ise yetim kız çocuğu çalışmamak ve emekli
maaşı almamak kaydıyla yüksek aylığın tamamı düşük aylığın yarısını alır.
ANNE veya BABA (4A veya 4B) BABA veya ANNE (4C) ise iki maaş da tam olarak alınır.
** Ölümlerden biri 1.10.2008 öncesi ise ;
4/A (SSK) ise anne ve baba Yüksek olan aylık tam, düşük
aylığın yarısı
4/B ( Bağkur) ise anne ve baba Yüksek aylık tam,düşük
olan aylığın yarısı
4/C (memur) ise anne ve baba tercih edilen aylık tam
** Ölümlerden ikisi de 1.10.2008 öncesi ise;
4/A (SSK) ise anne ve baba Yüksek olan aylık tam düşük
aylığın yarısı
4/B ( Bağkur ) ise anne ve baba Yüksek olan aylık
4/C ( Memur )ise
anne ve baba tercih edilen aylık tam
*Ölümlerden biri 1.10.2008 öncesi Emekli Sandığı ve 4A
SSK veya 4/B Bağkur ise iki tam aylık
*Ölümlerden biri 1.10.2008 öncesi EMEKLİ SANDIĞI ve
EMEKLİ SANDIĞI ise tercih edilen aylık tam
*Ölümlerden biri 1.10.2008 öncesi ise Emekli Sandığı ve
4A veya 4B ise iki tam aylık
*Ölümlerden ikisi de 1.10.2008 öncesi Emekli Sandığı ve
4A veya 4B ise iki tam aylık
*Ölümlerden biri 1.10.2008 öncesi 4A veya 4B ve 4A veya
4B ise iki tam aylık
*Ölümlerden ikisi de 1.10.2008 öncesi ise 4A veya 4B ve
4A veya 4B ise iki tam aylık alırlar.
1479 sayılı kanun kapsamında yaşlılık aylığı almakta iken
ölen sigortalının hak sahibi kızları için ölüm tarihine bağlı olarak değişen
ölüm aylığı şartları bulunmaktadır. Vefat eden sigortalının vefat tarihinin
04.10.2000 öncesi veya 08.08.2001 ila 01.08.2003 tarihleri arasında olması
halinde kız çocuklarına aylık bağlanabilmesi için kız çocuğunun gelirinin
geçimi sağlayacak miktardan az olması diğer bir ifade ile gelirleri toplamının
brüt asgari ücretin altında olması gerekmektedir.
1.10.2008 tarihinden sonra vefat eden sigortalının yetim
kızına sigortalılık statüsüne bakılmaksızın hem anne hem de babadan yetim
aylığına hak kazanmaları halinde yüksek olan aylığın tam düşük olan aylığın ise
yarısı ödenir.
Ali Oğuzhan Turgut
Annem 01.04.1970 doğumlu. Sigorta girişi 01.08.1994.
1995, 2001, 2004 doğumlu 3 çocuğu var Ne zaman emekli olur
Anneniz 01.08.1994 işe girişi itibari ile 20 yıl 51 yaş
5750 gün ile emekli olur veya 3600 gün ile 58 yaşında emekli olur doğum
borçlanmaları ile eksik günlerini tamamlayabilir.
Lütfi Özaslan
01.04.1964 doğumluyum. 12.03.1997 sigorta girişim var.
5800 gün sigorta primim var. Sigortam askerlikten sonra başlamıştır.
Askerliğimi borçlanırsam erken emekli olur muyum
12.03.1997 sigorta başlangıcınız ile 25 yıl 56 yaş 5825
gün ile emekli olursunuz ancak askerlik borçlanması yapar ve öderseniz 25 yıl
55 yaş 5750 gün ile emekli olursunuz.
Cahit Yağan
Doğum tarihim 06.09.1971. Sigorta giriş tarihi 01.12.1985
Gün sayısı 5600. Hangi yılda emekli olabilirim 18 yaşından önce sigortalı
olanların giriş tarihi kabul edilmiyor ama günleri sayılıyor deniyor, doğru mu
01.12.1985 sigorta başlangıcınız ile 25 yıl 49 yaş 5300
gün ile emekli olursunuz. Kademeli emeklilikten dolayı 18 yaş öncesi işe giriş
ve çalışmalar emeklilik hesabında dikkate alınıyor.
Fatma Güneş
Babam SSK dan emekliydi, 01.01.2008 de vefat etti. Annem,
babamdan maaş alıyor. Ben de çalıştığım işyerinden 28/02/2015 tarihinde
ayrıldım. Babamdan maaş ve sağlık yardımı alabilir miyim Yoksa genel sağlık
sigortası mı ödemek zorundayım işten çıktığım için
Babanızdan yetim aylığı bağlanır ve sağlık yardımlarından
faydalanabilirsiniz. Genel Sağlık Sigortası ise hiçbir sosyal güvenlik
güvencesi olmayan kişilere tahakkuk eder. Siz babanızın yetim aylığından dolayı
sağlık yardımı hak ettiğinizden herhangi bir ödeme yapmanıza gerek yoktur.
