Küba nın Guantanamo Körfezi nde 2002 yılında açılan ve
759 kişinin sorgulandığı esir kampını andıran bu insanlık dışı hapishanede,
tehlikeli terörist ve düşman savaşçılar sınıflandırmasıyla gözaltına
alınanlar arasında, on dört-on beş yaşlarındaki çocuklar ve senile dementia ve
osteoarthritis semptomu konulmuş seksen dokuz yaşındaki Afgan asıllı Muhammed
Sadık gibi suçsuz insanlar çoğunluğu oluşturmaktaydı.
Hatırlanacağı üzere, 2002 de Dick Cheney; bu insanlar
milyonlarca masum Amerikalıyı öldürmek için kendilerini adamış dünyanın en
tehlikeli insanlarıdır ifadesiyle bir bakıma kendine göre Guantanamo nun
gerekçelerini ortaya koymaya çalışmaktaydı.
Geçen hafta Barack Obama nın Washington da terörizm
konulu konuşması sırasına, Code Pink adlı NGO nun kurucusu Medea Benjamin
adlı aktivistin ayağa kalkarak Guantanamo gerçeğini bir kez daha gündeme
taşıması dikkat çekiciydi. Şu anda insanlık dışı uygulamaların yaşanmakta
olduğu bu cezaevinde mevcut 166 tutukludan 86 sının Yemen e gönderilmesi için
işlemler başlatılmış olmasına rağmen, Başkan Obama nın Guantanamo nun
kapatılacağı sözüne rağmen, arkasında Kongre desteği olmadan bunu
gerçekleştirmesinin pek de kolay ve mümkün olamayacağı ifade edilmektedir.
Şu anda mevcut tutukluların büyük çoğunluğunun somut
olarak suçlu ilan edilememelerine rağmen, hâlâ tutuklu olmaları ve bir kısmının
en sonunda açlık grevine gitmeleri karşısında Center For Constitutional
Rights (Anayasal Haklar Merkezi), Witness Against Torture (İşkenceye Karşı
Gözlem) ve Amnesty International (Uluslar arası Af Örgütü) gibi örgütler,
insanlık suçu merkezi olan Guantanamo nun bir an önce kapatılması için Başkan
Barack Obama ve Kongre üzerinde baskılarını daha fazla hissettirmeye
çalışmaktadırlar.
Guantanamo da, terörizm suçları ile ilgili Baş Savcı
olarak görev yapan ve Usame bin Laden in şoförü Salim Hamdan, Avustralyalı
David Hicks ve Kanadalı on üç yaşındaki küçük Ömer Kadir i de bizzat sorgulayan
ve serbest bırakılmalarını sağlayan Albay Davis, orada gördüğü uygulamalar
karşısında: Guantanamo daki sistemle ilgili asıl temel sorun, savaş suçu ile
suçlanan bu kişilerin savaş suçu konvansiyonuna göre ülkelerine iade edilmesi
gerekirken, süresiz olarak gözaltında tutulmalarıdır şeklinde bir bakıma
gerçekleri ortaya koymaya çalışmıştır.
Aslında ABD, Guantanamo da uluslararası kuralları kendi
çıkarcı politikaları uğruna çiğneme yoluna giderek, büyük bir insanlık suçu
işlemeye devam etmektedir. Aynı ABD, insan hakları ve demokrasi
uygulamalarından hareketle, İslam coğrafyasında tehlikeli gerilimler ortaya
çıkararak adeta yumuşak noktaları yakalamaya çalışırken, bir bakıma demokrasi
dersi konusunda ise büyük bir açmazın içerisinden kendini kurtaramamaktadır.
ABD nin 2002 de Guantanamo da İslami terör fikirler
dizisiyle başlattığı örtülü suçlayıcı ifadeler karşısında, asıl Guantanamo
Memorandum ların daha sonra yayınlanmasıyla birlikte, oradaki uygulamaların ne
derece maksatlıve fikri dayanaktan yoksun olduğu bir bir ortaya çıkmaya
başlamıştır.
Guantanamo sendromu olarak da tarihe geçecek olan ve
Engizisyon işkencelerini aratmayan insanlık dışı uygulamalarıyla, Hamburg
Dramaturjisi ni andıran bu dramının sona erdirilmesi için Obama nın konuşmasına
müdahale eden Medea Benjamin adlı aktivist, aslında bir bakıma bütün
Müslümanların da hislerine tercüman olmuş oldu.
Öteden beri bu işkence merkezinin kapatılması için
defalarca söz vermesine rağmen, bir türlü kapatamayan ve bu konuda ilerleme
kaydedemeyen Barack Obama nın, hâlâ sorunu çözüyormuş izlemini vererek sadece
şov yapma kabilinden adımlar atması, en sonunda Amerikalıları da çığırından
çıkarmışa benziyor.
Amerika daki sivil toplum örgütlerinin inisiyatif
almasından sonra, iyice köşeye sıkışan Obama, Guantanamo dan hareketle: burası
anayasaya uygun olmayıp, Amerika nın değerlerine de yakışmamaktadır. Adalet
duygumuz bundan daha güçlüdür diyerek bir bakıma günah çıkarmaya
çalışmaktadır.
Görünen o ki, Guantanamo, daha uzun süre ABD nin başını
ağartmaya devam edeceğe benziyor.
