Ramazan kişiler için oruç ayıdır. Mü minler otuz gün boyunca gündüzleri yemezler, içmezler, ayrıca bazı yasaklara riayet ederler...

Ramazan da mü minler bir araya gelip teravih namazlarını kılarlar. Bu vesileyle bir araya gelmiş olur ve bu birlikteliğin çok yönlü yararlarını yaşarlar...

Ramazan ayrıca fakir fukarayı, garip gurabayı hatırlama ve elden geldiğince onlara yardımlarda bulunma ayıdır. Varlıklı ve her zaman tok olan insanlar, oruç vesilesiyle fakirlerin açlık duygularını daha iyi kavramış, bu sayede onlara yardım etmeleri gerektiğini bir ay boyunca her gün sürekli olarak hatırlamış olurlar. Aileler arasındaki zengin-fakir ayırımının uçuruma dönüşmemesi ve toplum yapısının ekonomik denge kriterleri ölçeğinde sürdürülebilmesi Ramazan sayesinde gerçekleşmektedir.

Bütün bunlar bilinen klasik bilgi ve etkilerdir.

Oysa Ramazan ın daha başka etkileri de vardır.

***

Ramazan ayının ekonomik ve sosyal etkileri nelerdir

1. Kur an 600 sahifedir. 30 a böldüğümüzde her güne 20 sahife düşmektedir. Günlük beş vakte böldüğümüzde 4 sahife düşer. Diğer aylardaki Kur an okumalarında iki ayda bir hatim yapılır, Ramazan da ise bir ayda bir hatim yapılır. Ramazan da hatmi tamamlamak için ya beş vakit namazda 4 er sahife okunur, yahut teravih namazında 20 sahife okunur. Sonuç olarak Kur an böylece kıraati ve mânâsıyla hatmedilir. Teravih dörder veya ikişer rekat olarak kılınır. Uzun kış gecelerinde teravih namazında okunan Kur an sahifelerinin müzakeresi yapılır, meal ve tefsirleri üzerinde durulur, anlatılanların hikmetleri kavranır. Kısa gecelerde ise bu okuma gündüz ikindiden sonra yapılır ve akşama kadar tamamlanır. Bu okumalar yapılırken, hikmetleriyle birlikte etkileri üzerinde durulur. Bu hikmet ve etkiler nelerdir

2. Ramazan ayında herkes ödeyeceği zekâtı hesaplar, beyannamesini bayramdan önce yönetime verir ve Kurban Bayramı na kadar da öder. Ramazan daki beyan gelecek yılın bütçesini oluşturur. Kişi zekât/vergi dışında ayrıca sadaka/yardım yapacaksa, bu yardımlarını da özellikle Ramazan ın sonunda gerçekleştirir. Böylece yoksulların bayrama ve iki bayram arasına daha varlıklı girmeleri sağlanır. Ramazan ın böylesine önemli ekonomik etkisi vardır.

3. Yıllık imtihanlar Ramazan da yapılır. Sonuçlar Ramazan Bayramı ndan sonra ilân edilir. Uygulama ise Kurban Bayramı ndan sonra başlar. Bu sayede yıllık eğitim ve öğretim planlaması yapılmış ve programlı bir şekilde yürütülmüş olur.

4. Ramazan da ayrıca ilmî, dinî, iktisadî ve idarî dayanışma ortaklıklarının değiştirilmesi yani seçimler de yapılır. Bayramdan sonra ilan edilir ve Kurban Bayramı ndan sonra yürürlüğe girer. Bucak yönetimi dışındaki içtihat ve icmalar Ramazan da verilir. Bayramda ilân edilir. Kurban Bayramı na kadar teemmül müddeti vardır.

***

Görülüyor ki, Ramazan sadece oruç ayı değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal etkinliklerin yoğunlaştığı, bu sayede ekonomik ve sosyal dengelerin sağlandığı aydır.

Ramazan ayı genel hayat planlamasında yıl sonudur, yeni yılın başlangıcıdır. İki bayram arasında o yılla ilgili bütün planlama, müzakere, istişare ve hazırlıklar bitirildikten sonra; bunların uygulama programları yapılır ve uygulamaya geçilir. Hac ayının sonunda yapılacak değişiklikler üç ay öncesinden itibaren planlanıp yapılır.

Ramazan ayı -bildiğimiz klasik bilgilerin dışında- işte böyle bir aydır.

RAMAZAN-I ŞERİFİNİZ MÜBAREK OLSUN