Emin Sarı / Kayseri
Soru: Özellikle yaz aylarının vazgeçilmezi dondurmayı biz de çocuklarımız da alabildiğince yiyoruz. Bunun dinimizle ve sağlığımız açısından bir zararı ayrıca yememizin ahlâkî açıdan bir usulü var mıdır, sakıncası yoksa dondurma yeme adabı nedir? Selâmlarımızla…
Cevap: Sorunuzu kısaca özetledim. Ülkemizde oluşan kanının aksine uzmanlar sağlıklı ortamlarda üretilen ve saklanan dondurmanın zararlı değil, aksine faydalı olduğunu belirtiyorlar. Çocuklarının bilinçsizce dondurma tüketmesine engel olmak isteyen ebeveynler tarafından ortaya atılan “dondurma zararlıdır” algısının aslında doğru olmadığı dile getiriliyor.
Dondurma üretiminde önemli unsur dondurmanın sağlıklı şartlarda üretilmesi ve tüketicinin tüketilmesine sunulanına kadar soğuk zincir ilkelerine uygun bir şekilde ulaştırılmasıdır. Dondurmalar içeriğindeki besin değerleri dolayısıyla faydalı olmaktadır. Dondurmalar enerji vericidir.
Dondurmanın içeriğindeki protein, karbonhidrat ve yağın yanı sıra A,B,C,D,E grubu vitaminlerle, kalsiyum, fosfor, magnezyum, sodyum, potasyum, çinko ve demir gibi minaraller barındıran dondurmanın faydaları bu besin değerlerine paralel olarak artış gösterir.
Uzmanların dondurmada dikkat etmesi gereken en önemli husus üretim aşamasında renklendirici ve zararlı gıda maddelerinin kullanımından kaçınılmalıdır.
Dondurma hastalık yapmaz. Fakat sağlıklı ortamlarda yapılmayan dondurmalar içerdiği hastalıkları taşıyarak tüketene bulaştırır. Bundan dolayı dondurma tüketirken güvenilir şartlarda üretildiğinden emin olmak gerekir.
Dinimize göre dondurma yemenin kuralları vardır.
* Sokakta yalayarak yemek ayıp, günah ve ahlâksızlıktır. Hem caddelerde dolaşarak hem de karşısındakilere göstererek yenilmez. Böyle olması terbiyeden yoksunluğun belirtisi olur.
* Günümüzün yaygın kanaati odur ki dondurma yalamak terbiyesizlik ve mazeret gösterilemeyecek derecede ahlâksızlıktır. Dedik ya dondurma şartlarına uygun yapıldığı takdirde faydalı bir yiyecektir. 100 gr dondurma 100-200 kalori veriyor. Aç karna yemek uygun değildir. Dünyada K.Maraş gibi dondurması meşhur ülkeler vardır.
Dondurma yemenin kısa adabı:
Dondurmayı paket halinde alarak eve getirip aile efradı ile bu iş için kullanılan küçük kaşıklarla yenir. Aile ortamı içinde külaha konularak ve yalayarak de yenebilir. Evde yabancı misafirler varsa onların bulunduğu ortamda evde de yalanarak yenilmesi asla uygun değildir. Bizim ahlâk anlayışımız, aile terbiyemiz böyle yemeğe müsaade etmez.
