Bir önceki yazıdaki genel girişten sonra; "bayramların ekonomik ve sosyal fonksiyonları" nelerdir, kısaca özetlemeye çalışalım. Günde beş defa aşirette yani ocakta toplanılır, günlük işler görüşülür. Haftada bir kabilede yani bucakta toplanılır ve haftalık işler görüşülür. Yıllık toplantılar da "bayram günlerinde" yapılır. Yılda iki defa yıllık bayram toplantılarında bir araya gelinir ve belli sorunlar karara bağlanır.
Bu bayram toplantıları nerelerde yapılır
İnsanlık kongresi Mekke de yapılır. Bu kongre üç ay sürer. Ramazan Bayramı ndan başlar, Kurban Bayramı nda biter. İki bayram arası tam yetmiş gündür, yani on haftadır. Bu da elli haftanın beşte biridir. Kameri yıl elli haftadır.
Benzer toplantılar kıyas yoluyla ülkelerde yapılır ve toplanılır. Mesela meclis bu aylarda faaliyet gösterir, yıllık çalışmaları bu aylarda yapar. Her gün kanun çıkarmaz.
İllerde de meclis vardır, o meclis de bu aylarda toplantı yapar.
Bucaklarda haftalık toplantılar yapıldığı için bayramlar arası sürekli çalışan bir meclisi yoktur.
Ramazan Bayramı nda sorunlar ortaya konur, Kurban Bayramı nda ise karara bağlanmış olur.
***
Hangi sorunlar ortaya konur
Ramazan Bayramı ndan önce vergi beyannameleri ayrılır, bütçe hazırlanıp ilan edilir, halkın denetimine sunulur. Kurban Bayramı na kadar bütçeye itirazlar yapılabilir. Hakemlere gidilip sorunlar çözülür. Yanlış kayıtlar varsa düzeltilir. Eksik beyanlar varsa hakemlere gidilerek karara bağlanır. Bütçede uygun olmayan bir şekilde bölüşme sağlanmışsa, yahut arttırmalı veya açık bütçe oluşmuşsa düzeltilir.
Ramazan Bayramı ndan önce mâli bütçe yapıldığı gibi yine Ramazan ayında kredi bütçesi yapılır, herkesin alacağı çalışma ve işveren kredileri belirlenir. Halka arz olunur, halk bunları tetkik eder. Hata varsa hakemlere gidilerek düzelttirilir.
Ramazan Bayramı ndan önce gerekli imtihanlar yapılır, notlar verilir, yıllık artan dereceler belirlenir ve ilan edilir. Seçimler yapılır. Herkes vekilini belirlemiş olur. Kurban Bayramı na kadar bunlara itirazlar yapılır ve mahkeme kararları ile hükme bağlanır. Şeriat düzeninde herkesin resmi ücreti vardır, resmi yerlerde bu ücretle çalışılır. Bu ücretle kredi alınır, bu ücretle emekli olunur ve sözleşmede açıklama yapılmamışsa resmi ücretle çalışır. Benzer şekilde resmi fiyatlar vardır. Bunlar yıldan yıla değişir, yahut bunları tesbit eden formüller değişir. Bunlar Ramazan Bayramı ndan önce hazırlanır ve ilan edilir. Hatalar varsa Kurban Bayramı na kadar hakemlere gidilerek düzeltilir.
Bir de içtihatlar ve icmalar vardır. Bunlar yıllık kararlar olmayıp bütün yıllarda uygulanacak şekilde yapılır. İçtihatlar sosyal grupların ortak sözleşmeleridir. İcmalar ise tüm kuruluşların yani ocak, bucak, il, ülke ve insanlığın ortak sözleşmeleridir. Yıl içinde yapılır. Ramazan Bayramı ndan önce ilan edilir. Kurban Bayramı na kadar gerekli itirazlar yapılır. Hakemler tarafından karara bağlanır. Usulde buna teemmül müddeti denmektedir.
İşte, "bayramların ekonomik ve sosyal işlevleri" bunlardır.
***
Şimdi tartışacağımız şeyler, bugünkü düzen ile bayramların düzenleri arasında ne gibi iyilikler ve kötülükler var Lâikler bunları bizimle tartışmalıdır. Zararı yok, şimdilik kendi lâik düzenleriyle bizleri yönetsinler, ses çıkarmıyoruz; ama sorunları çözemiyorlar...
Biz bir şey istemiyoruz; istediklerini yapsınlar!
Onlardan tek bir şey istiyoruz; bizi dinlesinler, Allah ın kendilerine ne gibi nimetleri bahşettiğini öğrensinler, sonra yine nankörlüklerine devam etsinler. Çünkü, Allah bize sadece tebliğ et diyor. Biz tebliğimizi yaptıktan sonra gerisine karışmıyoruz, O ne yapacağını bilir.
Bayramlarımız her daim mübarek ve çok yönlü uyanışlara vesile olsun, inşallah
