İzmir’in Menemen ilçesinde ıspanak tarlaları sabahın ilk ışıklarıyla hareketleniyor. Ağustos ayında ekilen ıspanak, Kasım ayı itibarıyla olgunlaşarak tarlalardan toplanmaya başladı. Kış boyunca sofralardan eksik olmayan ıspanağın hasadı Nisan ayına kadar sürecek.
Menemen tarlalarında sabahın ilk ışıklarıyla başlayan ıspanak hasadı, bölge kadın işçilerinin emeğiyle hayat buluyor. Gün boyu süren bu çalışmalar sayesinde kadınlar, aile bütçelerine katkı sağlarken Menemen’in tarım kültürüne de destek oluyor. Toplanan ıspanaklar, köyün ortak kullanım alanındaki havuzlarda erkek işçiler tarafından özenle yıkanıyor ve kamyonlara yüklenerek İzmir ve çevre illerdeki pazarlara sevk edilmeye hazırlanıyor.
Menemen, yılda ortalama 40 bin ton ıspanak üretimiyle Türkiye’nin önemli tarım merkezlerinden biri olarak öne çıkıyor. Bölge çiftçileri, gösterdikleri özveri sayesinde hem yerel pazarlara hem de çevre illere düzenli ürün arzı sağlıyor. Çiftçiler, ıspanağı hale 6 liradan satışa sunarken, pazarlarda kilogram fiyatının 40 liraya kadar çıktığını belirtiyor.
- "BÖYLE DEVAM EDİLİRSE KİMSE BU İŞİ YAPMAYACAK!"
25 yıldır bu işle meşgul olan çiftçi Turgay Yıldırım, hasat ile ilgili şunları söyledi:
"Hasat ise Ekim ayında başlıyor ve son hasadımız Nisan ayında tamamlanıyor. Yani yaklaşık 7-8 aylık bir süreç söz konusu. Ancak bu süre, yılın şartlarına göre değişebiliyor; aynı toprakta bazen 1-2, bazen de 3 kez ekim yapılabiliyor. Örneğin, yılın yağmurlu veya sıcak geçmesi veya toprağın durumu buna etki ediyor. Şu anda ıspanağın bir kilosu tarlada 6-7 lira civarında, hale ise 10 lira civarına gidiyor. Oradan pazara gelince fiyat 30, 40, hatta 50 liraya kadar çıkıyor. Biz bu mesleğe gerçekten merakımız ve sevgimizle başladık, ancak şu an çocuklarım bu işe hiç ilgi göstermiyor; böyle devam ederse, kimse bu işi yapmayacak. Çünkü çok zor bir meslek; zaman ve emek isteyen bir iş. Bu nedenle herkesin uğraşabileceği veya yapabileceği bir iş değil."
- "GÜNLÜK YEVMYEMİZ 800 TL!"
Hiç durmadan çalıştıklarının altını çizen işçi Serap Bora ise, bu işlemin yaklaşık 8-9 ay sürdüğünü belirterek, şunları söyledi:
"Bu süreç sürekli devam ediyor. Hiç durmadan devamlı olarak ıspanak kazıyoruz ve bu yaklaşık 8-9 ay kadar sürüyor. Gün doğmadan başlıyoruz hasada; ancak kasa hesabı olduğu için eve biraz daha erken dönüyoruz. Genellikle saat 11.00-12.00, en geç öğle vakitlerinde eve varıyoruz. İşimiz çok çaba isteyen, yorucu bir iş; çünkü hiç soluk almadan sürekli kazıyoruz. Günlük yevmiyemiz ise 800 TL, oysa dayıbaşı ile gidenler 770 TL alıyor; biz ise dayıbaşıyla değil, direkt patronla anlaşarak 800 TL alıyoruz."
- "BU KIŞ BOL BOL YİYİN!"
“Ispanak gerçekten çok lezzetli” diyen Bora, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Böreği güzel, yemeği güzel, pirinci her şeyi güzel; dolayısıyla ıspanak herkes tarafından seviliyor. Ispanak böreği özellikle güzel oluyor ve meşhurdur; bu yüzden ev açması olarak böreği tavsiye ediyoruz. Bu kış bol bol yiyin."
