2019-2020 eğitim ve öğretim yılında aktif olarak faaliyette bulunan 193 üniversitenin “2021 Yılı Üniversite İzleme ve Değerlendirme Genel Raporu” yayınlandı. Raporda, “Eğitim ve Öğretim”, “Araştırma-Geliştirme, Proje ve Yayın”, “Uluslararasılaşma” ve “Topluma Hizmet ve Sosyal Sorumluluk” kategorilerindeki verileri analiz edilmiş ve dört ana kategori ve 45 alt gösterge doğrultusunda verilere yer verilmiştir. Bu doğrultuda; “yükseköğretim sisteminin iyileştirilmesine yönelik ne tür müdahalelerde bulunulabileceğine ve hangi alanlarda araştırmalar yapılabileceğine ilişkin ipuçları” iyi değerlendirilmelidir.
Kampüs Eyaletler
Üniversite öğrenci sayıları dikkate alındığında her bir kampüsün eyalet olarak kabul edileceği izlenimi oluşuyor. Bu noktada “YÖKSİS verilerine göre 2019-2020 eğitim ve öğretim yılında 199 yükseköğretim kurumunda 3.740.332 örgün öğretim öğrencisi” öğrenim görmüştür. Bu öğrencilerin 3.124.705’i devlet üniversitelerinde, 604.066’sı vakıf üniversitelerinde ve 11.561’i vakıf meslek yüksekokullarında eğitim almıştır.
Son dönemde artan yabancı öğrenci sayıları da dikkat çekmektedir. Bu kapsamda “2019-2020 eğitim ve öğretim yılında 190 üniversitede 184.046 yabancı uyruklu öğrenci” öğrenim görmüştür. Öğrenim gören yabancı uyruklu öğrenci sayısı 1.000 ve üzeri olan üniversite sayısı ise 63’tür.
Yüksek Eleman
Öğrenci sayıları kadar öğretim elemanı sayıları da dikkat çekmektedir. “YÖKSİS verilerine göre 2020 yılında 202 yükseköğretim kurumunda 78.687’si kadın, 95.807’si erkek olmak üzere 174.494 öğretim elemanı” bulunmaktadır. Bu öğretim elemanlarının 147.853’ü devlet üniversitelerinde, 26.321’i vakıf üniversitelerinde ve 320’si vakıf meslek yüksekokullarında görev yapmaktadır.
Salgınının etkisiyle yaklaşık 1,5 yıl boyunca üniversitelerde ara verilen yüz yüze eğitime, programların büyük bir kısmında yeniden başlanması ile 2021 yılı verilerinde önemli artışlar olacağı öngörülmektedir. Uzaktan eğitim sayesinde derslerin içerik ve zaman uyumu konusunda iyileşmeler yaşanmış, ölçme ve değerlendirme mekanizmaları geliştirilmiştir.
Öğrencilerin Projeleri
2020 yılında öğrenciler tarafından 157 üniversitede 8.674 sosyal sorumluluk ve 122 üniversitede 5.689 endüstriyel proje yürütülmüştür. Üniversiteler, öğrencilerinin toplumsal yaşama uyumlarını sağlamak ve mezuniyet sonrası istihdam edilebilirliklerini artırmak amacıyla sosyal veya endüstriyel projelere daha aktif katılımları desteklenmelidir. Diğer taraftan “2016-2020 yılları arasında yayımlanmış yayınlar dikkate alındığında 2020 yılında 185 üniversitenin toplam 25.627 kurum adresli yayını en yüksek %10’luk dilimde atıf” almıştır. Bu pay hızlı bir şekilde artırılmalıdır.
Yine 2020 yılında “149 üniversite 1.887 patent faydalı model veya tasarım başvurusunda bulunmuş, 104 üniversitenin 651 başvurusu olumlu” sonuçlanmıştır. Ancak “başvuru sayısı 10 ve üzeri olan üniversite sayısı 48 iken 44 üniversitenin herhangi bir başvuruda bulunmamış” olması düşündürücüdür. 2020 mali yılında “öğrenci başına yapılan cari harcama miktarı ortalaması 15.825 TL’dir”. Bu miktara bina yapımı ve onarımı, makine ve teçhizat alımı vb. yatırım harcamaları dâhil edilmemiştir.
Ar-Ge Harcamaları
2020 yılında 111 üniversite, Ar-Ge, verimlilik artırma, ürün geliştirme, inovasyon vb. kapsamda endüstri ile ortak 6.218 proje yürütmüştür. Söz konusu projelerin toplam bütçesi yaklaşık 1,84 milyar TL’dir. Gelişmeleri takip ve yenilik kapsamında rapor, “2020 yılında 173 üniversitede ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarca desteklenen 9.015 Ar-Ge proje” yürütüldüğünü ve “desteklenen Ar-Ge projesi sayısı 100 ve üzeri olan üniversite sayısının 23” olduğunu belirtmektedir.
Bütçesinin %10 ve daha fazlasını Ar-Ge kapsamında harcadığını beyan eden üniversite sayısı ise 21’dir. 2020 mali yılında 186 üniversite, bütçelerinin ortalama %3,36’sını Ar-Ge kapsamında harcadıklarını beyan etmiştir. Buna göre; “önümüzdeki dönemde üniversitelerin bilimsel üretkenliği ve akademik performansı, üniversite-sanayi işbirliği, Ar-Ge, uluslararasılaşma, uluslararası bilim akademileri ve kurumlarıyla işbirliği, sosyal sorumluluk ve topluma hizmet hususları” yakından takip edilerek, üniversitelerin temel hizmet alanlarına ilişkin ölçeklerin karşılaştırmalı analizi yapılmalıdır.
Nicelikten Niteliğe
Hayat boyu eğitim bağlamında ise, “2020 yılında 170 üniversite sürekli eğitim merkezleri ve dil merkezleri aracılığıyla 281.992 sertifika” vermiştir. Bu kapsamda 2.500 ve üzeri sertifika veren üniversite sayısı 35’tir. Eğitim yanında sosyal sorumluluk kapsamında da “2020 yılında 148 üniversitede 3.424 sosyal sorumluluk projesi” yürütülmüştür. Dezavantajlı gruplara yönelik sosyal uyum ve kapsayıcılığa ilişkin ise 152 üniversitede 4.749 faaliyet düzenlenmiştir.
2020 yılı sıralamalarına göre 34 üniversite THE, QS veya ARWU dünya sıralamalarında yer almayı başarmıştır. Üniversitelerden 17’si ilk 1000’de yer alırken bunların 6’sı ilk 500’e girmesi “nitelik” tartışmasını gündeme taşımaktadır. Her üç sıralamada da yer alan üniversite sayısı 6 iken bu üniversitelerden birisi hariç tamamı üç sıralamada da ilk 1000’e girmiş olması “nicelik”le alınan yolun yetersiz olduğunu göstermektedir. Çünkü “ilimden uzak kalmak güce ve statüye yönelmeye, bu da giderek daha çok ilimden uzağa düşmeye yöneltiyor”! O halde; ilk 500’e giren üniversite sayısını ikiye katlayacak bir atılım sergilenmelidir.
Yorum yazarak Milli Gazete Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Milli Gazete hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Milli Gazete editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Milli Gazete değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Milli Gazete Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Milli Gazete hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Milli Gazete editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Milli Gazete değil haberi geçen ajanstır.