Kalem aşısı, bitkileri çoğaltmak ve istenen özelliklere sahip yeni bitkiler elde etmek için kullanılan bir aşılama yöntemidir. Bu yöntemde, "kalem" olarak adlandırılan bir dal parçası, "anaç" olarak adlandırılan bir bitkiye aşılanır. Kalem ve anaç birleşerek tek bir bitki haline gelir ve kalemdeki arzu edilen özellikler anaç tarafından da taşınır.
Kalem aşısı, bir bitkinin dalından kesilen ve üzerinde 2-3-4 adet göz bulunan bir parçanın, başka bir bitkinin gövdesine yerleştirilmesiyle yapılır. Böylece iki bitki birbirine bağlanır ve yeni bir bitki oluşturur. Kalem aşısı nasıl yapılır, ne zaman yapılır, kalemi nasıl seçmeliyiz ve hangi meyvelerde tercih etmeliyiz gibi soruların cevaplarını bu yazımızda bulabilirsiniz.
KALEM AŞISI NASIL YAPILIR?
Kalem aşısını yapacağımız bitkiyi belirledikten sonra, gövdesinden yatay bir şekilde keserek aşı yatağını hazırlarız. Bitki, kesilen yeri yara olarak algılar ve iyileşmeye çalışır. Bu sırada, aşı yapacağımız kalemi de uç kısımlarından keserek sivri bir şekil veririz. Kalemi, bitkinin gövdesinde yaptığımız kesikten içeriye sokarız. Böylece kalem ve bitki birbirine temas eder ve kaynaşmaya başlar. Kalem aşısı ile bitki, istediğimiz özelliklere sahip olur ve daha sağlıklı büyür.
KALEM AŞISI NE ZAMAN YAPILIR?
Kalem aşısını yapmak için öncelikle uygun bir zamanı seçmeliyiz. Genellikle ilkbaharda, toprağın canlandığı ve sıcaklığın 10 derecenin üzerine çıktığı dönemler kalem aşısı için idealdir. Bu dönemde bitkilerde kambiyum adı verilen ve büyümeyi sağlayan hücreler aktif hale gelir. Kambiyum hücreleri, aşılama sırasında bitkilerin birbirine tutunmasını kolaylaştırır.
Sıcaklık 10 derecenin üzerine çıktığında, anaçtaki kambiyum dokuları gelişmeye başladığında ve toprak uyanmaya başladığında genellikle kalem aşısı uygulanır. Bir bitkinin gelişmesini ve büyümesini sağlayan hücrelere kambiyum dokuları denir. Bu hücreler anaç bitkimizdeki kesik noktayı bir yara olarak gördükleri için aşılama işlemi sırasında bitkinin kesilen kısmını onarmaya başlarlar. Bu onarım elbette kalemimizin anaç bitkiyle kaynaşmasını garanti eder.
KALEM AŞISI KALEMİ NASIL SEÇİLİR?
Kalem aşısında kullanacağımız kalemin seçimi çok önemlidir. Kalemin sağlıklı, canlı ve verimli olması gerekir. Kalemi, aşı yapacağımız bitkiye uygun bir türden seçmeliyiz. Örneğin, elma aşısı yapacaksak, elma dalından kesilen bir kalem kullanmalıyız. Kalemin üzerinde 2-3-4 adet göz bulunması yeterlidir. Daha fazla göz, bitkiyi yorabilir ve aşının başarısını azaltabilir. Kalemin kalınlığı da önemlidir. Kalemin kalınlığı, bitkinin gövdesinin kalınlığına uygun olmalıdır. Aksi takdirde, kalem ve bitki arasında uyumsuzluk olabilir ve aşı tutmayabilir.
KALEM AŞISI HANGİ MEYVELERE YAPILIR?
Kalem aşısı, her meyve türünde yapılabilen bir yöntem değildir. Bazı meyvelerde kalem aşısı daha iyi sonuç verirken, bazılarında daha zor tutar. Genel olarak, yumuşak çekirdekli meyveler (elma, ayva, dut, vb.) kalem aşısı için daha uygunken, sert çekirdekli meyveler (erik, kayısı, şeftali, vb.) göz aşısı için daha uygundur. Bu nedenle, kalem aşısı yapacağımız meyve türünü iyi seçmeliyiz.
BAĞLAMA İŞLEMİNDE NEYE DİKKAT EDİLMELİDİR?
Kalem aşısını yaptıktan sonra, son bir işlem daha yapmamız gerekir. Bu işlem, aşımızı bağlamaktır. Bağlama işlemi, kalem ve bitkinin birbirine sıkıca sarılmasıdır. Bağlama işlemi, aşımızın tutmasını sağlar ve dış etkenlerden korur. Bağlama işlemi için aşı bandı, aşı ipi, aşı teli gibi malzemeler kullanabiliriz. Bağlama işlemi sırasında, kalemimizin oynamamasına ve zarar görmemesine dikkat etmeliyiz. Ayrıca, kalemin tepe kısmını da aşı macunu ile kapatmalıyız. Bu şekilde, kalemin kurumasını ve donmasını önlemiş oluruz.
