Enerjide yeni bir sayfa açılıyor.
Türkiye'nin yenilenebilir enerji hamlesinde gözler karadan suya çevrildi. Uzun süredir beklenen ve baraj gölleri ile kanalların üzerini "mavi enerji tarlalarına" dönüştürecek düzenleme sonunda hayata geçti. Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı yol haritası, yatırımcının önünü görebilmesi adına kritik detayları içeriyor.
Baraj ve göllere kurulacak santraller için kiralama şartları ve süreleri netleşti.
Belediyelere 'Mavi Işık' Yandı
Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelikle birlikte belediyeler ve bağlı kuruluşlarına kendi sınırları içindeki su kaynaklarını değerlendirme yetkisi tanındı. Baraj gölleri, suni göller veya kanal yüzeylerinde Yüzer GES kurmak isteyen yerel yönetimler, hazırladıkları başvuru dosyasıyla DSİ'nin kapısını çalacak.
Özel sektör tarafında ise ön lisans ve lisans sahipleri için çerçeve çizildi. Bu tüzel kişiler, sadece kendi lisanslarına kayıtlı sahalarda santral kurabilecek. Ancak burada kritik bir "EÜAŞ" şerhi düşüldü; Elektrik Üretim Anonim Şirketi tarafından işletilen santrallerin rezervuarları bu kapsamın dışında tutuldu.
Kira Bedeli Peşin Alınacak
Yatırımcının en çok merak ettiği mali şartlar ve takvim de netlik kazandı. Kurulum için DSİ ile sulama birlikleri arasında protokol ve kiralama sözleşmesi imzalanacak. Burada "peşin ödeme" şartı dikkat çekti. Kiralanan alana ait ilk bedel, imzalar atıldıktan sonra en geç 5 iş günü içinde DSİ'ye ödenecek.
Süre konusunda ise ikili bir sistem işleyecek. YEKA kapsamındaki veya ana kaynağı hidrolik olan projelerde sözleşme, lisans süresinin sonuna kadar geçerli olacak.
10 Yıl Sınırı ve Uzatma Opsiyonu
Belediyeler cephesinde ise süre sınırı getirildi. Yerel yönetimlerce inşa edilen tesislerde kiralama sözleşmesi en fazla 10 yıllığına imzalanabilecek. Ancak DSİ'nin onayıyla bu süre, iki defayı geçmemek üzere 10'ar yıl daha uzatılabilecek. Sözleşmesini yenilemek isteyen işletmeci, sürenin bitimine 6 ay kala talebini iletmek zorunda kalacak.
Çevreye Zarar Verene Fren
Suyun kalitesi ve ekosistem, sürecin "kırmızı çizgisi" olarak belirlendi. İşletme safhasında tesisin çevreye veya su kalitesine olumsuz etkisi tespit edilirse, yatırımcı derhal tüm tedbirleri almakla yükümlü kılındı.
Ayrıca projede yapılacak en ufak bir değişiklikte dahi "kafana göre işlem yapamazsın" denilerek, DSİ ve ilgili kurumların görüşünün alınması zorunlu hale getirildi.
Enerji sektöründe kartların yeniden dağıtıldığı bu süreçte, ilk başvuruların ne zaman geleceği ve hangi belediyelerin bu fırsatı değerlendireceği şimdiden merak konusu oldu.
