Yurt dışında yaşayan vatandaşları ilgilendiren yurt dışı borçlanması ise yurt dışında geçirilen süre, Türkiye’de sigortalı olarak geçirilmiş gibi sayılabilmektedir. Kanuni bir borçlanma türü olması ile ön plana çılan bu uygulamanın başarılı olması için yurt dışında çalışılan sürelerin belgelenmesi gerekmektedir. Aksi halde yurt dışı borçlanmasından yararlanılması söz konusu değildir.
Kişilerin yurt dışında yaşadıkları süreleri Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirmesi ve bu sürelere ilişkin ilgili belgeler ile müracaat edilmesi halinde, kişi Türkiye’de emeklilik hakkı da kazabilmektedir. Yurt dışında yaşamış olanlar burada geçirdikleri süreleri sigortalılık sürelerine eklemek istedikleri taktirde, yurt dışı borçlanması yaparak bunu gerçekleştirebilir.
YURT DIŞI BORÇALANMASI İÇİN GEREKLİ OLAN EVRAKLAR NELERDİR?
Yurt dışı borçlanması için gerekli olan evraklar arasında, yurt dışı hizmet borçlanma dilekçesi yer alır. Buna ek olarak borçlanmak istenen süreleri belgeleyen evrakların ve ev kadını olarak geçirilmiş olan sürelerin de ispatına yönelik belgelerin ilgili birimlere sunulması gerekmektedir. Bu uygulama ile emekli olmak isteyenlerin uyması gereken şartlardan biri de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaktır. Türkiye’ye dönüş yapmış olanlar, borcun tamamını ödediklerinde ve yaş, sağlık, prim, sigortalılık sürelerini de karşıladıklarında yazılı talepte bulunabilir.
YURT DIŞI BORÇLANMASI NASIL HESAPLANIR?
Yurt dışı borçlanması hesaplama adımları sırası ile takip edilmelidir. Yurt dışında geçirilen süreler, Sosyal Güvenlik Kurumu’na borçlandırılmak istendiğinde ödenmesi gereken bir tutar ortaya çıkar. Bu tutar, o dönemde geçerli olan prime esas günlük kazancın belirli bir yüzdesini üzerinden hesaplanır.
Borçlanma tutarı hesaplamak isteyenler ilk olarak prime esas günlük kazançlarını belirlemelidir. Borçlanmak istenilen dönemin toplam süresi bu şekilde hesaplanır. Toplam süreden kasıt ise yurt dışında geçirilen toplam çalışma ya da sigortalılık süresidir. Bu sistemde doğan hukuksal iş ve süreçlerin dikkatli bir şekilde takip edilmesi, hak ve menfaat kaybı yaşanmaması adına büyük bir önem arz etmektedir.
YURT DIŞI BORÇLANMA SÜRELERİ NEDİR?
Yurt dışı borçlanma süreleri içinde; yurt dışında yaşayan kişilerin sigortalılık süreleri, ev kadını olarak geçirilen süreleri ve yurt dışındayken sigortalılık süreleri arasında ya da sonunda bir yıla kadar olan işsizlik süreleri yer alır. Yurt dışı borçlanma süreleri hesaplanırken, her yıl asgari ücrette yapılan değişiklikler esas alınır. Bu kapsamda da en az borçlandırılacak tutar, asgari ücretin yüzde kırk beşi kadar olur.
2024 YURT DIŞI GÜNLÜK BORÇLANMA TUTARI
4/1-B – BAĞ-KUR üzerinden yurt dışı borçlanması yapacak olan kişilerin, asgari ücret üzerinden 2024 yılına ait hesaplama formülü ve günlük borçlanma tutarı şu şekildedir;
- Aylık = 20.002,50 TL x % 45 = 9.001,13 TL aylık
- Günlük = 20.002,50 TL x % 45 = 9.001,13 aylık / Günlük 300,04 TL
SGK TAVAN ÜCRETİ ÜZERİNDEN GÜNLÜK YURT DIŞI BORÇALANMASI
SGK tavan ücreti üzerinden yurt dışı borçlanmasında geçerli olan formül şu şekildedir;
- 20.002,35 TL x 7,5 (kat) = 150.017,63 TL
- Aylık = 150.018,75 TL x % 45 = 67.508,44 TL Aylık
- Günlük = 150.018,75 TL x % 45 = 67.508,44 Aylık / Günlük = 2.250,28 TL
SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİ İMZALANAN ÜLKELERDE GEÇEN SÜRELER İÇİN İSTENEN BELGELER NELERDİR?
Yurt dışı borçlanması yapmak isteyenlerin bulundukları ülkede sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ise sigortalılık ya da işsizlik sürelerini borçlandırabilmek için bazı belgelere ihtiyaç vardır. Bu belgeler arasında talep sahibinin ilk olarak ülkenin sigorta kurumu tarafından düzenlenmiş olan sigortalılık süreçlerini içeren belge aslını Türkiye’de yeminli tercüme bürosuna hazırlatması ve ilgili temsilciliğe onaylatması gerekir. Kuruma verilecek olan belgelerden bir diğeri ise ülke büyükelçiliği ya da başkonsolosluklarından alınacak hizmet belgesinden kendileri için uygun olanıdır.
