Hem imtihan gereği hem de dünya hayatının devamı için
insanlar, cinsiyet, kabiliyet, fiziki ve diğer özellikler gibi birçok konuda
farklı yaratılmışlardır. Evlenip birbirini tamamlasınlar diye insanları
kadın-erkek diye yaratan Allah tır. Birbirlerinin işlerini görsünler diye
farklı meslekleri öğreten, insanlara farklı yetenekler veren de Cenâbı
Mevlâ dır. İnsanlar tanışıp kaynaşsınlar, birbirlerinin eksikliklerini
tamamlasınlar diye farklı milletler var eden de O dur. Şu halde;
1. Türk, Kürt olmak hatta Hıristiyan veya Müslüman olarak
doğmak bizim elimizde olmadığı için bunda ayıplayacak ya da utanacak bir durum
yoktur. Aslolan nerede olduğumuz/nerden geldiğimiz değil ne yaptığımız ve ne
yapacağımızdır.
2. Nerden geldiğimizle övünemeyiz. Fakat İslam için
yaptıklarımızla övünüp evlatlarımıza kendi akrabalarımızın ve kendi
milletimizin yaptıkları şeyi örnek olarak verebiliriz. Zira hayırlı işlerde
yarışmak meşru kılınmıştır. Örneğin
Türk milleti olarak, ecdadımızın 1.200 sene İslam a hizmet etmesi, İslam
düşmanlarına karşı koymaları ve ehli sünnetin hâkim olması için gayret
etmeleriyle övünebiliriz. Hatta bununla övünmeli ve evlatlarımıza/yeni
nesillere bunları örnek olarak sunmalıyız.
3. Allah Teala, her millete farklı bir yetenek ihsan
etmiştir. Milletlere düşen; bu farklı özel yeteneklerin tespit edilmesi ve bu
güzel taraflarını İslam ın ve diğer insanların hizmetlerine vermeleridir.
Örneğin Türkler savaşçı özelliğe sahiptir. Ecdat, Türkmen aşiretlerinin bu
özelliklerini İslam a hizmet için yönlendirmiştir. Allah hepsinden razı olsun.
Yine Araplar misafirperverlik ve sadakatleri ile tanınmıştır. Eğer insanların yeteneklerini
güzel ve hayırlı işlere yönlendirmezsek; bu özellikler kötü şeylere hizmet
edecektir. Oysa Allah Teâlâ, hiçbir şeyi gereksiz yaratmamıştır. İnsandaki öfke
ve kıskançlık gibi olumsuz duyguların bile hikmeti vardır. İnsana düşen vazife,
öfkesini Allah ın öfkelendiği şeylere yönlendirmektir.
4. İnsanların farklı ideolojik tutumları ve meşrepleri de
aslında rahmettir. Zira hayatın çok çeşitli alanları vardır. İnsanlar da farklı
şeylere meyillidirler. İslam tarihi boyunca tasavvuf ehli insanlar, farklı
fıtrattaki farklı insan gruplarına hitap etmiştir. Kimi tarikatlar esnafa hitap
ederken bazı tasavvuf grupları askerlere yönelik hizmet vermişlerdir. Eğitimle
ve sosyal hizmetle ilgilenen hatta insanlara iyilik yapmak maksadıyla
hastaneler kuran ve yol güvenliği sağlayan gruplar da olmuştur. Bu yüzden
halkımız da bu farklılıkları bir çatışma konusu yapmamalı; bütün bunları
rahmet, hizmet ve işbirliği için fırsat olarak görmeli ve kullanmalıdır.
5. Devletimize düşen de farklılıkları hizmet ve topluma yarar
olarak kullanmaktır. Örneğin Osmanlı devleti için, Germiyanoğullarının ilhakı
Osmanlı da denizciliğin gelişmesi açısından önemlidir. Çandarlı ve
Karamanoğulları beyliklerinin ilhakı ile Osmanlı devleti siyasi olarak güç
kazanmıştır. İstanbul un fethi ve Bizans ın fethi, devlet için kültürel ve
mimari alanda çeşitli gelişmelere sebep olmuştur. Rum ustalar ve mimarlar,
devletin her köşesinde imar faaliyetinde bulunmuşlardır. Ermeniler, yıllarca
devletin mali işlerinde hizmet vermişlerdir. Yahudiler, ekonomik ve siyasi
faaliyetlerde kullanılmıştır. Özellikle Yahudilere verilen ticari imtiyazlar;
Yahudilerden uluslararası ilişkiler ve istihbarat konusunda istifade etmeye
yöneliktir.
6. Evlilikte farklılıklar, rahmet ve berekete örnektir.
Evlenerek yeni akrabalar ve yeni dostlar ediniriz. Farklı kültürler ve adetler
öğreniriz.
7. Seyahat etmek, İslam tarihi boyunca ilimle ve hizmetle
uğraşan kişiler için adet haline gelmiştir. Gezerek farklı kültürler, farklı
insanlar ve farklı beldeler görülmüştür. Farklı insanlardan bir şeyler öğrenmek
ve geçmiş insanlardan ibret almamız için Allah Teâlâ bize yeryüzünde gezip
dolaşmamızı tavsiye buyurmuşlardır. Farklı yerler, farklı hizmet alanları için de birer fırsat olarak düşünülmelidir.
8. Kâinatta çeşit çeşit varlıklar vardır. Hatta aynı tür
varlık içinde çok çeşitli sınıflar vardır. Örneğin insanlar kavimlere ve
milletlere, kavimler aşiretlere ve ailelere ayrılmıştır. Hatta bugün yeryüzünde
yaşayan milyarlarca insan, neredeyse birbirine hiç benzememektedir. Allah
Teala nın varlıkları farklı ve çeşitli yaratması; bir imtihan ve rahmet olmanın
yanında; ayrıca Allah Teala nın kudretine ve ilmine de delalet etmektedir.
Dillerinizin ve renklerinizin farklı olması, Allah ın mucizelerinden ve
(sıfatlarının) delillerindendir. ve
Gece ve gündüzün birbirinden farklı olması ve uzayıp kısalmasında da göklerin
ve yerin yaratılışında da takva ehli kimseler için nice hikmetler ve mucizeler
vardır. Ayeti kerimeleri buna işaret
etmektedir.
O halde; gerek devlet gerekse millet olarak, insanların
dil, davranış, ırk ve renk, cinsiyet, yaş, eğilimler ve mesleklerinin farklı
oluşunu bir çatışma ya da kavga sebebi olarak görmemeli; bunların hem birer
imtihan hem de birer imkân olduğunu bilmeliyiz. Bütün bu farklılıkları
güzelliklere dönüştürerek dünya ve ahirette bize yararı olacak işlerde bu
farklılıklardan istifade etmeliyiz.
Unutmamak gerekir ki kâinattaki her şey orijinaldir ve
güzeldir. Her insan da orijinaldir ve farklı bir güzelliği taşımaktadır.
İnsanların aynı düşünmelerini ve aynı olmalarını beklemek hem tabiata aykırıdır
hem de Allah Teâlâ nın yaratılışına karşı gelmektir.
Yine unutmamak gerekiyor ki insanları bu şekilde farklı
beden ve karakterde yaratan Mevlâ Teâlâ dır. Bize düşen her şeyi olduğu gibi
kabul edip olduğu gibi beğenmektir. İnsanların yaratılışlarında kusur ya da
eksiklik görmek; Allah Teâlâ nın nimetlerini beğenmemek ve O na karşı isyan
etmektir.
Ey insanlar! Sizi bir erkekle bir dişiden yarattık. Ve
tanışıp anlaşasınız diye sizi kabileler ve aşiretler olarak ayırdık/yarattık.
Allah, kiminize kiminizden daha çok rızık/zenginlik
verdi.
Sizi yeryüzünde halife olarak yaratan/tayin eden ve
imtihan olsun diye bazı konularda kiminiz kiminizden üstün yaratan Allah tır.
İnsanların geçimlerini biz tayin ettik ve aralarında biz
paylaştırdık. Birbirlerine hizmet edip iş gördürsünler diye de onlara farklı
farklı kabiliyetler/dereceler verdik.
Erkekler kadınların koruyucusu ve idarecisidir. Bunun
sebebi, erkeklerin kadınlar için mallarını harcamalarıdır. Biz, insanları bazı
yönlerden birbirinden farklı yarattık.
