MASAK tarafından hazırlanan ve 1 Ocak 2026'da yürürlüğe girecek yeni tebliğe göre, 200 bin TL ve üzeri EFT/Havale işlemlerinde 'bireysel ödeme' dönemi bitiyor; her transferin kaynağı ve amacı zorunlu olarak beyan edilecek. Kurallara uymayanlar için bankalar 'işlem gerçekleştirmeme' yetkisini kullanacak.
KARTLAR YENİDEN DAĞITILIYOR
Türkiye'nin finansal sisteminde kartların yeniden dağıtıldığı kritik bir döneme girildi. Vatandaşın "tık" diye yaptığı yüksek tutarlı IBAN ve EFT transferleri artık sadece bir tuş mesafesinde olmayacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), kayıt dışı parayla mücadele ve finansal şeffaflığı artırmak amacıyla devrim niteliğinde bir tebliğ taslağı hazırladı. 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren başlayacak yeni dönem, özellikle yüksek meblağlı işlemler için "Ne parası bu?" sorusunun resmi olarak sorulacağı anlamına geliyor.
TRANSFERİN NİTELİĞİNE GÖRE ÜÇ KADEMELİ BEYAN ZORUNLULUĞU
Düzenleme, bankacılık işlemlerinde yeni bir kademeli beyan sistemi öngörüyor. Yüksek tutarlı işlemlerde vatandaş telefonda, açıklama kısmına ne yazacağını düşünmek zorunda kalacak.
-
200 bin TL – 2 milyon TL arası: İşlemin niteliği kısaca beyan edilecek. Bankalar bu beyanı kayda alacak.
-
2 milyon TL – 20 milyon TL arası: Artık kısaca açıklama yetmeyecek. Para transferi yapacak olanlar, bankanın zorunlu kıldığı "Nakit İşlem Beyan Formu"nu doldurmak zorunda kalacaklar.
-
20 milyon TL ve üzeri: Bu meblağdaki transferler için form doldurmanın yanı sıra, detaylı açıklamalar ve işlemin dayanağını gösteren belgelerle destekleme şartı getirildi.
Özellikle kafa karışıklığı yaratan ve genellikle kullanılan "Bireysel ödeme" gibi genel ifadelerin devri sona eriyor. Tebliğ, bu tür genel geçer ifadeler için bile en az 20 karakterlik, ne amaçla yapıldığını netleştiren bir açıklama yazılmasını zorunlu kılıyor.
DÜNYA STANDARTLARI İÇİN "GEREKLİ ADIM" VURGUSU
MASAK tarafından yapılan açıklamada, bu adımların küresel mali şeffaflık kriterlerini belirleyen FATF (Mali Eylem Görev Gücü) standartlarına uyum sağlamak amacıyla atıldığı vurgulandı. Türkiye'nin uluslararası mali sistemle entegrasyonu ve gri listeden çıkma hedefi doğrultusunda bu düzenlemenin elzem olduğu ifade edildi. Risk bazlı analizler ve diğer ülke uygulamaları dikkate alınarak taslağın hazırlandığı kaydedildi.
KAPSAM DIŞINDA KALAN İŞLEMLER
Yeni beyan yükümlülüklerinden muaf tutulan bazı kurumlar ve işlem türleri de var. Kurumsal ciddiyetin korunduğu bu alanda;
-
Kamu kurumlarının kendi aralarındaki işlemleri,
-
Bankaların kendi aralarındaki para hareketleri,
-
ATM üzerinden yapılan düşük tutarlı işlemler,
yeni yükümlülüklerin kapsamı dışında tutuldu.
TEBLİĞE UYMAYANIN AKIBETİ
1 Ocak 2026'dan itibaren yeni yükümlülüğe uymayan ve gerekli beyanları yapmayan vatandaşların para transferi işlemleri gerçekleştirilemeyecek. Bu, uyum sağlamayanlar için transfer kapılarının fiilen kapanması anlamına geliyor. Ayrıca tebliğe uyum sağlamayan finansal kuruluşlara da 5549 sayılı Kanun kapsamında ağır idari yaptırımlar uygulanacağı ifade edildi.
Gözler şimdi, 1 Ocak 2026 tarihine ve bankaların bu sürece nasıl adapte olacağına çevrildi.
