Yemen’de sağlık sektörü, yıllardır süren iç savaş ve kötüleşen yaşam koşulları nedeniyle çöküş noktasına gelmiş durumda. Özellikle elektrik enerjisi yetersizliği, hastaneler ve sağlık merkezlerinin günlük işleyişini felce uğrattı. Ülkedeki birçok sağlık tesisi günde 20 saate varan elektrik kesintileri nedeniyle hizmet dışı kalıyor, bazı bölgelerde ise günlerce süren kesintiler yaşanıyor.
Elektrik Krizi Sağlık Sistemini Felç Etti
Yerel halk, kesintilerin yaşamı dayanılmaz hale getirdiğini söylüyor. Bir Yemenli vatandaş, “Elektrik kesintisi bazı bölgelerde 10 güne kadar sürüyor. Kavurucu yaz sıcakları ve yüksek nem oranı, hastalıkların yayılmasını hızlandırıyor ve sağlık sisteminin çöküşünü derinleştiriyor” ifadelerini kullandı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) de Yemen’deki sağlık krizine sürekli dikkat çekiyor. Ocak ayında yayımladığı raporda, 19,6 milyon kişinin temel sağlık hizmetlerine ulaşmakta zorlandığını ve yüzlerce sağlık merkezinin kapanma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu duyurdu. DSÖ, altyapının yıkımı, ilaç ve tıbbi malzeme eksikliği ile birlikte elektrik kesintilerini sektörün çöküş nedenlerinin başında gösterdi.
Birleşmiş Milletler ise Mayıs ayında yaptığı açıklamada, göç hareketleri ve aşırı yüklenen hastanelerin sağlık sistemindeki krizi ağırlaştırdığını, elektrik kesintilerinin ise en büyük tehdit olmaya devam ettiğini vurguladı.
BAE’den Enerji Desteği
Krizin çözümü için Yemen yönetimi, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile iş birliğine gitti. BAE, Yemen’i temiz enerji alanında destekleyerek güneş enerjisi projelerine tam finansman sağladı. Aden’de kurulan güneş enerjisi santrali, 70 binden fazla haneye kesintisiz elektrik sağladı. Başarı sonrası Şebve, Taiz ve Sokotra’da da benzer projeler hayata geçirildi.
Son olarak, 28 Ağustos’ta Şebve’de 53 megavat kapasiteli dev bir güneş enerjisi santrali hizmete girdi. Açılış törenine BAE’nin Yemen Büyükelçisi Muhammed Hamad el-Zuabi, Yemen Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Aidarus ez-Zubeydi ve Yemen Elektrik Bakanı Mani bin Yamin katıldı. Projede 1200 mühendis ve işçi görev aldı; iş gücünün yüzde 68’ini Şebve halkı oluşturdu.
Yemen Başbakanı Salim bin Bureyk, sosyal medyadan yaptığı açıklamada, “Elektrik krizini geçici çözümlerle değil, stratejik temiz enerji projeleriyle aşabiliriz” dedi.
Sağlık Sektörüne Etkisi
Temiz enerji yatırımları, sağlık alanında da büyük dönüşüm sağladı. BM Kalkınma Programı (UNDP) verilerine göre, güneş enerjisi sayesinde Yemen’de 48 sağlık merkezi kesintisiz elektrikle hizmet verir hale geldi. Bu sayede ilaç ve aşılar güvenli şekilde saklanabiliyor, tıbbi cihazlar düzenli çalışabiliyor.
Yerel sağlık merkezi yöneticilerinden Hayat, yaptığı açıklamada, “Artık tam donanımlı bir sağlık tesisine sahip olmayı hayal edebiliyoruz. Kesintisiz enerji, hayat kurtarıyor ve hizmet kalitesini artırıyor” ifadelerini kullandı.
Temiz Enerji ile Sürdürülebilir Gelecek
BAE’nin girişimleriyle Yemen, yalnızca mevcut krizi aşmakla kalmıyor, aynı zamanda yenilenebilir enerji üreticileri arasında yerini almaya hazırlanıyor. Bugün Yemen’de güneş enerjisi, 600 binden fazla aileye elektrik sağlayarak ülkenin geleceği için stratejik bir yatırım haline geldi.
Bu sayede sağlık sistemi yeniden nefes alıyor, ekonomik faaliyetler canlanıyor ve Yemen halkı için sürdürülebilir bir gelecek umudu doğuyor.
