Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), Eylül 2025 dönemine ilişkin Gıda Fiyat Endeksi (TEGE) verilerini açıkladı.
TEGE EYLÜL 2025’TE %2,81 ARTTI
Buna göre, 1-30 Eylül 2025 döneminde aylık gıda enflasyonu %2,81 oranında arttı.
Böylece aylık gıda enflasyonu, son aylarda olduğu gibi yüzde 2’nin üzerinde seyrini sürdürdü.
Eylül ayında taze meyve ve sebze kategorisinde fiyatı en fazla düşen ürünler limon, salatalık ve karpuz oldu.
Buna karşılık sivri biber, çarliston biber ve kıvırcık fiyatlarında belirgin artışlar kaydedildi.
Taze meyve ve sebze dışındaki ürünlerde ise en yüksek fiyat artışı Antep fıstığı, sakatat ürünleri ve reçelde görülürken; lokum, ay çekirdeği ve kakaolu toz içeceklerde de fiyat düşüşleri tespit edildi.
Diğer taraftan, TÜRK-İŞ tarafından hesaplanan mutfak enflasyonu aynı dönemde %3,17 olarak gerçekleşti.
Eylül 2025 itibarıyla yıllık gıda enflasyonu TEGE ile %31,5, TÜRK-İŞ mutfak enflasyonu ile %41 olarak hesaplandı.
ENFLASYON NEDİR?
Enflasyon, bir ekonominin genel mal ve hizmet fiyatlarının sürekli ve istikrarlı bir şekilde artış gösterdiği ekonomik olgudur. Bu artış, genellikle belirli bir dönemdeki fiyat seviyelerinin önceki döneme göre yükselmesi olarak ifade edilir.
Sık sık birbiri yerine kullanılsa da “enflasyon”, “fiyat artışı” ve “hayat pahalılığı” birbirinden oldukça farklı olgulardır. Enflasyon, genel olarak tüm mal ve hizmetlerin fiyatlarının artış gösterdiği bir durumu ifade ederken, fiyat artışı belirli bir mal veya hizmetin fiyatının yükselmesini anlatır. Hayat pahalılığı ise elde edilen gelirin fiyat artışının gerisinde kalması halidir.
ENFLASYONUN KAYNAĞI NEDİR?
Enflasyonun kaynağı oldukça karmaşık ve çok yönlü bir konudur. Birçok faktör enflasyonun ortaya çıkmasına neden olabilir, farklı enflasyon türleri birbiri ile etkileşebilir. Enflasyonun temel nedeninin para arzındaki artış olduğu kabul edilir.
Bunun yanı sıra mal ve hizmetlerin maliyetlerinin artması, para biriminin yabancı para birimleri karşısında değer kaybetmesi, yetersiz üretim kapasitesi, para politikaları, fiyat artışı beklentisi ya da doğal afetler ve savaşlar gibi nedenlerle yaşanan üretim kesintileri enflasyonun artmasında etkili olan faktörler arasında sayılabilir.
ENFLASYON TÜRLERİ NELERDİR?
Enflasyon türleri, enflasyonun kaynağına göre Talep Enflasyonu, Arz Enflasyonu ve Yerleşik Enflasyon olmak üzere üçe ayrılır. Çekirdek enflasyon ise fiyat değişikliklerinin altında yatan sebepleri ve faktörleri açığa çıkarmayı hedefleyen önemli bir göstergedir.
