Son zamnalarda dönem dizileri ile dikkatleri üzerine çekmeyi sürdüren TRT1, geçtiğimiz yıl final yapan ‘Alparslan: Büyük Selçuklu’ isimli dizisi ile de reyting rekorlarını alt üst etmişti. Dönem dizisi izleyiciler tarafından büyük bir ilgi ile takip edilirken yapımda bahsi geçen ‘Merv’ şehri, birçok kişi tarafından merak edilmişti.
Bugün halen birçok kişi tarafından merak edilen ve bu kapsamda da arama motorlarına sık sık konu olmaya devam eden ‘Merv’ isimli şehrin tarihteki araştırılmaktadır. Peki, Merv nerede? Merv şehrinin özellikleri neler? İşte detaylar…
MERV ŞEHRİ NEREDE?
Büyük Selçuklu Devleti’ne başkentlik yapmış olan Merv, Türkmenistan sınırları içerisinde bulunmaktadır. Tarihi İpekyolu güzergahının üzerine inşa edilmiş bir vaha şehri olan Merv’in Türk Hakanı Afrasiab tarafından kurulduğu rivayet edilmektedir.
MERV’DE İNŞA EDİLEN CAMİLER
Halife Osman döneminde gerçekleşmiş olan fetih harekatı esnasında Merv şehrinin reisi, Araplar ile anlaşmış ve teslim etmeye karar vermiştir. O dönemde şehre ‘Beni Mahan’ ismi ile bir camii inşa edilmiştir.
Emeviler döneminde bazen Irak genel valisi bazen ise bizzat halifenin kendisi tarafından tayin edilen valiler tarafından yönetilen Merv’in hakimiyeti, 697 yılında Mühelleb bin Ebü Sufre’nin Horasan’a atanması ile birlikte 3 nesil boyunca Mühellebiler’in elinde kalmıştır. Şehrin ikinci camisi olan Mescid- i Atik de Mühellebiler’in döneminde inşa edilmiştir.
MERV ŞEHRİNİN TARİHİ
1037 yılında Selçuklu hükümdarı tarafından fethedilen Merv’in o dönem içerisinde ağırlığı batıya doğru kaydırılmıştır. Böylelikle şehir gümümüzde sultan Kale denilen yerde gelişmeyi başarmıştır.
1221 yılında Cengiz Han’ın emrinde olan Moğollar tarafından yağma edilmiş olan Merv’de nerede ise tamamı öldürülmüştür. Bu olayın ardından şehir, Horasan Şahı’nın önemli merkezlerinden biri haline gelmiştir.
1380 yılında Türkmenlerden ve Moğollardan oluşan ordusu ile Timur da Merv şehrini yağmalamıştır. 1505 yılına gelindiğinde Özbekler tarafından ele geçirilen şehir, 5 yıl sonra ise Farsların yönetimine geçmiştir.
1601 ila 1747 yılları arasında Farslar tarafından yönetilen Merv, o tarihten sonra o dönemin yöneticileri için önemini yitirmiştir.
Merv şehri 1987 yılında Türkmenistan yönetimi tarafından arkeolojik park haline getirilmiştir. Arkeolojik parka haline dönüştürülen şehir 1999 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilmiştir.
MERV ŞEHRİNDE NELER VAR?
Tarihi boyunca büyük olaylara ev sahipliği yapan yanı sıra ‘Horasan’ın Kabesi’ olarak da bilinen Merv, günümüzde birçok kişi tarafından merak edilmektedir. Özellikle tarihe ilgi duyan kişiler tarafından sık sık araştırılan bu şehirde neler olduğu, geçmişin hangi izlerinin şehir sınırları içerisinde kaldığı TRT dizisi ile yeniden gündeme gelen konu başlıkları arasında yer almıştır.
Merv şehrinde Selçuklu eserlerinden olan Sultan Kale bulunmaktadır. Kalenin içerisinde günümüze kadar gelmeyi başarmış olan birçok yapı vardır. Sultan Sencer Türbesi o yapılardan biridir. Uzmanlar tarafından yapılan araştırmalar, Sultan Sencer Türbesi’nin 11’inci yüzyıldan günümüze ulaşmış olduğunu göstermektedir.
Merv’in Sultan Kalesi’nin içinde ayrıca Yusuf Hamedani’nin mezarı da bulunmaktadır. Şehriyar- Erk kurganının da bulunduğu şehirde, Muhammed ibn Zayd’ın türbesinin bulunduğu da bilinmektedir.
135 bin nüfuslu önemli sanayi merkezlerinden biri olan Mary şehrine yaklaşık olarak 30 km’lik bir mesafede bulunan Merv, Taş Devri’nden itibaren pek çok yerleşime ev sahipliği yapmıştır. O dönemin yöneticileri için oldukça büyük bir öneme sahip olan şehre yönelik yürütülen çalışmalarda farklı dönemlere ait, çanak, çömlek ve diğer kalıntılara rastlanılmıştır.
