Dünya

Yemen’deki Konsey Liderliği toplantısına tehditler damgasını vurdu

Suudi baskısı altındaki Yemen Başkanlık Konseyi liderliği ile Yemenli diplomatlar arasında çevrimiçi düzenlenen toplantıya tehdit dili hakim oldu.

Abone Ol

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi ile Dışişleri Bakanlığı yönetimiyle çevrim içi bağlantı üzerinden yapılan toplantıya katılan Yemenli diplomatlar, görüşmede uyarı dili ve bölgesel bir askerî müdahaleye dair imaların öne çıktığını söyledi. Bu açıklama, ülkenin doğu vilayetlerinde sınırlı siyasi ve güvenlik gerilimlerinin yaşandığı bir dönemde geldi.

Kimliklerinin açıklanmaması şartıyla Yemen medyasına konuşan üç diplomata göre toplantıda, Suudi Arabistan’ın hazırlık yaptığı belirtilen olası bir askerî müdahale ihtimali ele alındı. Bu çerçevede zırhlı birliklerin ve askerî hava unsurlarının harekete geçirilmesini içeren tırmanma senaryolarına değinildi. Ayrıca son günlerde Marib ve el-Cevf vilayetlerinden getirildiği belirtilen, Suudi destekli kuzey güçleri ile Güney Yemen’den yerel güçler arasında iç çatışma çıkabileceği ihtimalinin gündeme geldiği aktarıldı. Gözlemcilere göre bu durum, 1994’te kuzey-güney savaşının sahnesini yeniden canlandırabilir; 1990’da gerçekleşen ve “gönüllü birlik” olarak nitelendirilen birleşmenin başarısızlığa sürüklenmesine yol açan tabloyu hatırlatabilir.

Kaynaklar, bu başlıkların “uyarı” bağlamında sunulduğunu; Suudi Arabistan’a bağlı “Vatan Kalkanı” güçleri ile bazı güneyli güçler arasında karşı karşıya gelme ihtimalinin de ima edildiğini söyledi. Bazı katılımcılar bunun, sahadaki gerçek verilere dayanan bir değerlendirmeden çok siyasi baskı aracı olarak kullanıldığını düşündüklerini ifade etti.

Askerî ve siyasi kaynaklar ise Suudi destekli “Vatan Kalkanı” güçlerinin komutasının —kendileri güneyli olmakla birlikte— güneyliye karşı bir çatışmaya girmeyi reddettiğini belirtti.

Buna karşılık, Yemen’de faaliyet gösteren Birleşmiş Milletler birimleri ve uluslararası misyonların açıklamalarında Hadramut ve el-Mehra’daki gelişmelerin askerî tırmanma düzeyine ulaşmadığı; gerilimin düşürülmesi ve itidal çağrısında bulunulduğu, istikrarı sarsabilecek tek taraflı adımlara karşı uyarı yapıldığı vurgulandı.

Siyasi kaynaklar, Reşad el-Alimi’nin 20 günden uzun süredir konumunu güçlendirecek bölgesel ve uluslararası destek toplamaya çalıştığını; ancak bu çabaların kamuoyuna yansıyan açık destek pozisyonlarına dönüşmediğini, buna karşılık tırmanma uyarıları ve dış müdahale senaryolarının sık sık gündeme getirildiğini söylüyor.

Bu bağlamda yerel medya, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mustafa en-Nu’man’ın şu değerlendirmesini aktardı: Suudi Arabistan’ın himayesinde 2022’de kurulan Başkanlık Konseyi’nin tam bir anayasal ya da hukuki meşruiyete dayanmadığı; konseyin “dışarıdan dayatılan düzenlemelerin ürünü” olduğu ve bunun Riyad’ın kurucu rolüne örtülü bir gönderme taşıdığı ifade edildi.

Yemen’de yetki devrini düzenleyen karar, Başkanlık Konseyi kararlarının üyeler arasında uzlaşıyla alınmasını öngörüyor. Ancak siyasi kaynaklara göre, özellikle Aidarus ez-Zübeydi, Ferac el-Bahseni, Abdurrahman el-Mahrami ve Tarık Salih gibi önde gelen üyelerle el-Alimi arasında, el-Alimi’nin kararları tek başına aldığı iddiası nedeniyle sert anlaşmazlıklar patlak verdi.

Diplomatik kaynaklar, dışarıdan bir askerî müdahaleye bel bağlamanın siyasi ve hukuki engellerle karşılaşacağını düşünüyor. Buna göre böyle bir adım için Konsey içinde uzlaşı gerekiyor; ayrıca Birleşmiş Milletler’in sükûneti koruma çabalarının sürdüğü bir dönemde, tırmanmayı önlemeye dönük artan uluslararası baskılar da belirleyici.

Öte yandan Güney Geçiş Konseyi, önümüzdeki dönemin kapsamlı bir siyasi hesap verebilirliği gerektirdiğini, bazı liderlerin iç ve bölgesel dosyalardaki rollerinin soruşturulması dâhil olmak üzere bu yönde adımlar atılması gerektiğini savundu. Konsey, siyasi çözümlerin güç kullanma tehdidi üzerine inşa edilemeyeceğini vurguladı.

Raporun yayımlandığı ana kadar ne Suudi hükümetinden ne de Reşad el-Alimi’nin ofisinden, diplomatların ve siyasi kaynakların aktardıklarına ilişkin derhâl bir açıklama gelmedi.