Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Avrupa Birliği (AB) Komisyonu verileri, küresel ölçekte et fiyatlarında ciddi artışlar yaşandığını ortaya koyarken, özellikle ABD ve Avrupa pazarlarında rekor seviyeler dikkat çekiyor.
En yüksek fiyat İngiltere’de: 100 kilo karkas et 745 avro
AB Komisyonu’nun güncel verilerine göre, 100 kilogram karkas et fiyatı en yüksek 745,3 avro ile İngiltere’de. Geçen yıl aynı dönemde 600 avronun altında olan fiyatlar, bu yıl yaz aylarında 800 avroyu aşarak zirve yaptı. Son aylarda hafif düşüş yaşansa da bir yıllık artış yüzde 25’i buluyor.
ABD’de üretim krizi büyüyor: Toparlanma en erken 2027’de
Dünyanın en büyük kırmızı et üreticisi ABD’de 100 kilogram karkas et fiyatı 727,5 avroya yükseldi. Ülkede sığır varlığının bu yıl yaklaşık 86 milyon başa düşerek son 75 yılın en düşük seviyesini görmesi, fiyat artışının temel nedenleri arasında yer alıyor. Uzmanlar, ülkede sığır varlığının ancak 2027–2028 yıllarında toparlanabileceğini öngörüyor.
ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, otlak alanlarının genişletilmesi ve kritik sığır limanlarının yeniden açılması gibi adımlarla fiyatları düşürmeyi hedefliyor. Plana göre fiyatların gelecek yazdan itibaren düşüşe geçmesi, 2026 boyunca düşük seviyelerde seyretmesi amaçlanıyor.
AB’de son bir yılda artış %30’u aştı
Avrupa Birliği genelinde karkas et fiyatı 669,8 avroya ulaştı. 2022 başlarından itibaren 500 avro seviyelerinde seyreden fiyatlar, 2024 sonbaharı itibarıyla yükselişini hızlandırırken, bir yıllık artış yüzde 30’u geçti.
Brezilya ve Avustralya’da fiyatlar daha düşük ancak yükseliş sürüyor
Son yıllarda üretimini hızla artıran Avustralya’da 100 kilogram karkas et fiyatı 431,7 avro olurken, yıllık artış yüzde 13,7’yi buldu.
Dünyanın en büyük kırmızı et ihracatçısı Brezilya’da ise fiyatlar 310,3 avro seviyesinde ve diğer ülkelere göre daha istikrarlı seyrediyor. ABD’nin uyguladığı gümrük tarifeleri nedeniyle Brezilya, ihracatta Asya pazarlarına yönelmiş durumda ve bu da ihracat fiyatlarında yılın ilk yarısında yüzde 20’nin üzerinde artışa yol açtı.
İklim krizi ve maliyetler baskılıyor
Küresel çapta kuraklık, iklim kaynaklı şoklar ve artan yem maliyetleri, sığır varlığını azaltarak fiyatları yukarı yönde baskılıyor. Çin’in 2024 yılı ilk yarısında sığır eti ithalatını yüzde 24 artırması da küresel fiyat artışını hızlandıran faktörler arasında.
Türkiye’de fiyat artışı Avrupa’nın altında
Türkiye’de kırmızı et piyasası Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yakından izlenirken, Et ve Süt Kurumu verileri dikkat çekici bir tablo ortaya koyuyor. Birçok ülkede karkas et fiyatları yükselirken, Türkiye’de avro bazında düşüş yaşandı.
Mart ayında kilogramı 10,88 avro olan karkas et, kasımda yüzde 11,2 azalarak 9,66 avroya geriledi.
Son tüketici fiyatlarında da Türkiye, Avrupa’nın altında. Kasım ayında Avrupa’da ortalama 16,13 avro olan kuşbaşı etin kilogram fiyatı Türkiye’de 13,13 avro olarak hesaplandı.