Türkiye’yi sarsan Güllü cinayeti ile birlikte gündeme gelen “Tuğyan” isminin kökeni, duyanları dehşete düşürdü. Kur’an-ı Kerim’de “haddi aşma, azgınlık ve taşkınlık” anlamına gelen bu ifade, bir ismin insan üzerindeki etkisini yeniden sorgulattı.
İslam inancında isim, sadece bir kimlik göstergesi değil; aynı zamanda anlamı ve çağrışımıyla bir dua, bir temenni olarak kabul ediliyor. Bu nedenle isim seçiminin bilinçli yapılması gerektiği vurgulanıyor. Hadislerde, isimlerin güzel anlamlar taşımasının önemi özellikle dile getirilirken, olumsuz çağrışımlar içeren kelimelerden kaçınılması tavsiye ediliyor.
- KUR’AN’DA “TUĞYAN” KAVRAMI
Kur’an-ı Kerim’de “tuğyan”, genellikle Allah’ın koyduğu sınırları aşma, azgınlık ve zulüm anlamlarında kullanılıyor. Bu nedenle bu tür kavramların isim olarak tercih edilmesinin İslam ahlakı açısından uygun olmadığı görüşü dile getiriliyor. İsimlerin kaderi birebir belirlediğine dair kesin bir hüküm olmasa da, anlamın insan üzerindeki psikolojik ve manevi etkisinin göz ardı edilmemesi gerektiği vurgulanıyor.
- PEYGAMBER EFENDİMİZİN İSİM HASSASİYETİ
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.), anlamı kötü veya sert olan bazı isimleri değiştirdiğine dair rivayetler bulunuyor. Kaynaklara göre; “İsyan eden” anlamına gelen “Asiye” ismini, “Güzel” anlamına gelen “Cemile” ile değiştirdiği; aynı şekilde hüzün, savaş (Harb) veya elem ifade eden isimler yerine huzur, barış ve neşe çağrıştıran isimleri tavsiye ettiği aktarılıyor.
İslam âlimlerine göre bu yaklaşım, isimlerin insanın karakteri, psikolojisi ve toplumdaki algısı üzerinde etkili olabileceği düşüncesine dayanıyor. Güzel anlamlı isimlerin, kişiyi iyiliğe, merhamete ve adalete yönlendiren bir bilinç oluşturduğu ifade ediliyor.
- “KIYAMET GÜNÜ İSİMLERİNİZLE ÇAĞRILACAKSINIZ”
İsim vermenin şakaya gelmez bir ciddiyet taşıdığı, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) şu hadisiyle de vurgulanıyor:
“Sizler kıyamet günü isimlerinizle ve babalarınızın isimleriyle çağrılacaksınız. Öyleyse isimlerinizi güzel yapın.”
(Ebu Davud, Edeb, 61)
Bu hadisin, ismin sadece dünyevi bir etiket değil, ebedi bir kimlik olduğu gerçeğini ortaya koyduğu belirtilirken; ahirette utanç duyulmayacak, anlamı berrak ve temiz isimlerin tercih edilmesinin önemi açıkça görülüyor.
- AİLELERE KRİTİK UYARI: KULAĞA HOŞ GELMESİ YETMEZ
Güllü olayıyla birlikte yeniden tartışmaya açılan bu konu, ailelerin çocuklarına isim verirken yalnızca kulağa hoş gelmesine değil, kelimenin kökenine ve taşıdığı anlama da dikkat etmeleri gerektiğini bir kez daha hatırlattı. İslam’da isim, hayat boyu taşınan bir sorumluluk ve iyiye dair bir niyet olarak görülüyor.
