Cumakızlık Köyü, Bursa ilimizde yer alır. Bursa'nın Yıldırım ilçesine 3 km uzaklıkta yer alan Cumakızlık Köyü; kestane ve incir ağaçların arasında yan yana duran cumbalı evleri ve daracık parke taşlı sokakları ile rengarenk boyalı evleri ve kırmızı kiremitli çatılarıyla Osmanlı dönemine ait en iyi sivil mimari örneği olarak ön plana çıkmaktadır.
Anadolu'nun köy dokusuna uygun olarak doğa ile iç içe konumlanan Cumakızlık evleri hem Türkiye hem de dünya açısından önemli bir kültür mirasıdır. Cumakızlık, içlerinde yaşamların sürdüğü evleri, tarihi ve doğal kültürel değerleri ile UNESCO tarafından dünya tarihi miras listesine de adaydır. Cumakızlık Köyü, beş Kızık köyünden meydana gelen 700 yıllık bir vakıf köyüdür. Doğal ve tarihi yapısı nedeni ile Cumakızlık Köyü son yıllarda birçok dizi ve filmin çekim alanı haline gelmiştir. Aynı zamanda Cumakızlık Köyü, doğal bir film platosu olarak da kullanılmaktadır.
CUMAKIZLIK KÖYÜ EVLERİ
Cumakızlık Köyü evleri genel olarak üç katlı bir mimariye sahiptir. Birbiriyle akraba olan ailelerin birlikte ve tam bir iş birliği halinde yaşamlarını sürdürdüğü köy, yaklaşık olarak on hektarlık bir alana kurulmuştur. Cumakızlık Köyü’nde 270 civarında evin yüzde almışında hala yaşamakta olan haneler vardır. 730 nüfuslu Cumakızlık Köyü’nde tescilli yapı sayısı ise yüz otuz üçtür. Bunlardan ikisi anıtsal yapı, yüz yirmi sekizi ise sivil mimari örneğinde yapılardır. Aynı zamanda köy meydanında tescilli yapılmış iki anıtsal çınar ve caminin doğusunda ise çeşme yer alır.
Geleneksel Osmanlı yerleşimlerinde görülen cami köy kahvesi bu çınar oluşturduğu merkez Cumakızlık Köyü’nde karşımıza çıkmaktadır. Topografya göre şekillenmiş organik sokak dokusunu oluşturan bu yapılar, bölgenin karakteristik özelliklerine göre tasarlanmıştır. Bu nedenle her sivil mimari yapı örneği diğerinden farklıdır. Bu mimari farklılığı ise Cumakızlık Köyü’nün dokusunu zenginleştirmiştir. Cumakızlık Köyü’nde yer alan sokaklardan bazılarında iki kişinin yan yana yürümesi mümkün değildir. Aynı zamanda köydeki sokaklar belli bir plan göstermez ve yapılışları eğimli köy arazisinde uygun olup bazı sokaklar bu nedenle çıkmaz niteliğindedir.
CUMAKIZLIK KÖYÜ’NE NASIL GİDİLİR?
Cumakızlık Köyü’ne şehir merkezinden, Güzelyalı’dan, Mudanya’dan ve Kestel’den kolaylıkla ulaşım sağlanabilir. Cumakızlık Köyü, Değirmenönü mevkisinde bulunmaktadır. İstanbul'dan Cumakızlık Köyü’ne gitmek isteyenler için mesafe 170 km’dir. Bu da ortalama iki buçuk saat gibi bir süreye tekabül eder. Aynı zamanda İstanbul’dan Bursa’ya düzenlene İDO seferleri ile Yenikapı/Bursa, Büyükçekmece/ Bursa ve Kadıköy/Bursa hatları tercih edilebilir.
Cumakızlık Köyü, Güzelyalı şehir merkezine 30 km uzaklıktadır. Güzelyalı iskelesine ulaşım sağlandıktan sonra 1 GY Burulaş otobüslerine binerek şehir merkezine gidilebilir. Oradan da Cumakızlık Köyü minibüslerine binilerek köye kolayca ulaşım sağlanabilir. Feribottan indikten sonra taksi ile Cumakızlık Köyü’ne ulaşım sağlamak isteyenler için süre kırk beş dakikadır. Güzelyalı ile Cumakızlık Köyü arası ortalama olarak kırk kilometredir.
CUMAKIZLIK KÖYÜ’NDE GEZİLMESİ GEREKEN YERLER
Oldukça köklü bir tarihe sahip olan Cumakızlık Köyü’nde gezilmesi gereken birçok yer vardır. Cumakızlık Köyü gezisi sırasında, bu yöreye ait lezzetlerinde mutlaka tadılması gerekir. Gezilip görülmesi gereken yerlerin başında Cumakızlık Camii yer alır. Bunun yanı sıra Cumakızlık Köyü’nde görülmesi gereken yerler şu şekilde sıralanabilir;
- Cumakızlık Hamamı
- Zekiye Hatun Çeşmesi
- Cumakızlık Etnografya Müzesi ve Sanat Evi
- Anıt Çınarlar