Bir zamanlar "genç nüfusuyla" övünen, Avrupa'nın en dinamik ülkesi Türkiye, şimdi tarihinin en kritik virajlarından birini dönüyor. Yıllardır kulak ardı edilen "nüfus yaşlanıyor" uyarısı, artık soğuk bir gerçek olarak masada duruyor. TÜİK verilerine yansıyan rakamlar, sadece bugünü değil, Türkiye'nin gelecek 40 yılını tehdit eden karanlık bir tabloyu gözler önüne serdi.
Doğurganlık hızı 11 yıldır aralıksız düşerken, TÜİK'ten "Yüksek alarm seviyesindeyiz, geri dönüşü olmayan yola giriyoruz" uyarısı geldi.
Rakamlar "Tehlike" Diyor
İstatistikler, düşüşün geçici bir dalgalanma değil, kalıcı bir çöküş olduğunu kanıtlar nitelikte. 2001 yılında kadın başına 2,38 çocuk düşen Türkiye'de, 2014 yılından bu yana ibre sürekli aşağıyı gösteriyor.
2018'de kritik eşik olan 2'nin altına inen doğurganlık hızı, 2024 itibarıyla 1,48'e kadar geriledi. Bu oran, bir ülkenin nüfusunu yenileyebilmesi için gereken 2,1 seviyesinin çok altında kalarak tehlikenin boyutunu net bir şekilde ortaya koydu.
"45 Yaşındaki Türkiye'nin Enerjisi..."
Verileri değerlendiren TÜİK Başkan Yardımcısı Furkan Metin, tablonun vahametini çarpıcı bir benzetmeyle anlattı. Türkiye'nin geçen yıl itibarıyla "çok yaşlı ülkeler" sınıfına resmen dahil olduğu kaydedildi.
Durumun ciddiyetine dikkat çeken Metin, "1990'lı yıllarda 20 yaşındaki bir genç gibiydik. Ancak gidişat böyle sürerse 40 yıl sonra ortanca yaşımız 45'in üzerine çıkacak. 45 yaşındaki Türkiye'nin enerjisiyle, 1990'larda 20-25'li yaşlarda olan Türkiye'nin enerjisi bir olmayacak" ifadelerini kullandı.
Geri Dönüşü Olmayan Yol
Uzmanlara göre süreç sadece "nüfusun azalması" değil, ekonominin çarklarının yavaşlaması anlamına da geliyor. İş gücünün erimesi ve sosyal güvenlik sisteminin artan yaşlı nüfus yükünü kaldıramayacak hale gelmesi en büyük riskler arasında gösteriliyor.
Doğurganlık hızının 1,4 seviyesine inmesiyle "yüksek alarm" verildiğini vurgulayan Metin, düşüşün 10 yıl daha sürmesi halinde demografik açıdan geri dönüşü olmayan bir yola girileceği uyarısında bulundu.
Şimdi gözler, hızla yaklaşan bu demografik kışa karşı alınacak acil önlemlere ve sosyal politikalarda yapılacak köklü değişikliklere çevrildi.
