Yatırımcılar ekran başındayken gördükleri tablo karşısında şaşkınlığını gizleyemiyor.
Küresel piyasalarda merkez bankalarının faiz indirim beklentisi ve jeopolitik gerilimler altını beslerken, Borsa İstanbul'da işlem gören altın sertifikalarında bambaşka bir ralli yaşanıyor.
2022 yılında Darphane tarafından halka arz edilen ve bir dönem yastık altı altının alternatifi olarak sunulan sertifikalar, bugün fiziki altından çok daha pahalı bir konuma yerleşti.
Altın yatırımcısının ezberi bozuldu.
Kuyumcuda gram altın 5 bin 900 lira iken, borsadaki karşılığı 8 bin 530 liraya fırladı. Aradaki makas yüzde 45'e dayandı.
Gram Altına 'Sanal' Fark
Piyasadaki anomali rakamlara net bir şekilde yansıdı. Şu sıralar serbest piyasada 24 ayar gram altın yaklaşık 5 bin 900 lira seviyesinden alıcı buluyor. Ancak borsada işlem gören ALTIN S1 sertifikasında durum çok farklı.
Sistemde her 1 sertifika, 0,01 gram altına denk geliyor. Yani 1 gram altına sahip olmak için 100 adet sertifika almanız gerekiyor. Şu anki fiyatlamayla bu 100 sertifikanın değeri 8 bin 530 liraya yaklaşmış durumda. Kuyumcudan alınan altın ile borsadan alınan "kağıt altın" arasındaki farkın yüzde 45'e ulaşması, "Altından daha değerli altın" yorumlarını beraberinde getirdi.
Neden Bu Kadar Pahalı?
Fiyatlardaki bu agresif yükselişin temel nedeni arz-talep dengesizliğinde yatıyor. 2022 yılındaki halka arzla birlikte piyasaya 500 milyon adet sertifika sürüldü. Bu miktar toplamda 5 ton altına karşılık geliyor. Piyasada sertifika sayısı sınırlı, talep ise yüksek olunca fiyatlar fiziki gerçeklikten koptu. Piyasa uzmanları, fiyatların yeniden gram altınla eşitlenmesi için Darphane'nin yeni bir arz yapması gerektiğine işaret ediyor.
Vergi Yok, Çalınma Riski Sıfır
Yatırımcının bu sertifikaya hücum etmesinin ve fiyatı yukarı itmesinin arkasında ciddi avantajlar bulunuyor. Alım-satım arasındaki marjın düşüklüğü, komisyon oranlarının azlığı ve en önemlisi stopaj vergisinin olmaması iştahı kabartıyor. Ayrıca evde altın saklamanın getirdiği "çalınma riski"nin borsada olmaması da tercih sebeplerinin başında geliyor.
50 Gramı Bulan Eve Götürebiliyor
Sertifikalar sadece ekranda bir rakamdan ibaret değil; istendiğinde fiziki altına da dönüştürülebiliyor. Ancak bunun belli kuralları var:
-
Yatırımcı fiziki teslimat için en az 50 gram (5000 adet sertifika) biriktirmek zorunda.
-
50 gramın üzerindeki talepler 10 gram ve katları şeklinde yapılabiliyor.
-
Günlük azami fiziki dönüşüm miktarı ise 1000 gram ile sınırlandırılmış durumda.
Fiziki dönüşüm, Darphane merkezine gidilerek veya aracı kuruma bildirim yapılarak sağlanıyor. Eve teslim isteyenler için ise ekstra ücret tarifesi uygulanıyor.
Piyasalar şimdi, fiziki altın fiyatını aşan bu sertifika balonunun sönüp sönmeyeceğini ve yatırımcının kar realizasyonu yapıp yapmayacağını izlemeye başladı.