Türkiye, Bangladeş, Mısır, Endonezya, İran, Malezya, Nijerya ve Pakistan’ın üyesi olduğu, 15 Haziran 1997’de İstanbul’da düzenlenen Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde alınan kararla oluşturulan Gelişen Sekiz Ülke (D8) Ekonomik İşbirliği Örgütü, kuruluşunun 28. yılını kutluyor. Üye ülkelerin toplam nüfusu 1 milyarın üzerinde, toplam ekonomik büyüklükleri ise 4 trilyon doları aşan D8, Milli Görüş Lideri ve 54. hükümetin efsane başbakanı Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın ‘İslam Birliği’ni tesis etme’ fikriyatıyla uzun yıllar üzerinde çalıştığı titiz planları bir çatı altında topladığı evrensel bir proje olarak çok özel bir konumda yer alıyor.
“SAVAŞ DEĞİL BARIŞ, ÇİFTE STANDART DEĞİL ADALET”
D8, üye ülkelerin sosyoekonomik gelişimini hedefleyerek, “savaş değil barış, çatışma değil diyalog, istismar değil işbirliği, çifte standart değil adalet, ayrımcılık değil eşitlik, baskı değil insan hakları ve demokrasi” ilkelerini önceliyor. Üye ülkelerin dünya ekonomisindeki konumunu güçlendirmeyi ve ticari ilişkilerde yeni fırsatlar oluşturmayı amaçlayan D8, uluslararası karar alma mekanizmalarındaki katılımını artırmayı ve alternatif, yenilenebilir enerji kaynaklarının gelişimini desteklemeyi önemsiyor.
EN SON AZERBAYCAN ÜYE OLDU
D8’in kuruluşundan bu yana ilk kez yeni üye kabul ederek genişlediği belirtilen açıklamada, dünya Müslümanlarının yüzde 60’ını temsil eden ve büyük ekonomik potansiyele sahip “İslam Sekizlisi” D8’e Azerbaycan’ın üyeliğinin, bu ülkenin uluslararası alandaki artan nüfuzunun somut göstergesi olduğu vurgulandı. Toplantıda üyeliğin genişletilmesine destek verilirken Endonezya'nın 2025 zirvesine ev sahipliği yapacağı duyuruldu.
EKONOMİK İŞBİRLİĞİ ARTIYOR AMA SİYASİ BİRLİK HALA ZAYIF
Teşkilatın Genel Sekreteri Büyükelçi Isiaka Abdulkadir Imam, 30 Nisan’da İran EXPO 2025 Fuarı’na katılmak üzere Tahran’da AA muhabirine üç kıtada üyeleri olan D8'in vizyonu ve hedefleri konusunda açıklama yapmıştı. Üç kıtaya yayılan Teşkilatın hem zorluklar hem de fırsatlar getirdiğini söyleyen Imam, "Üyelerimizden ikisi Afrika’da, Türkiye Avrupa’da, diğerleri ise Asya’da yer alıyor. Bu, karşılaştığımız zorlukların bir parçası ancak üstesinden gelmeye çalışıyoruz." değerlendirmesinde bulunmuştu.
Uzun vadeli hedeflerinin ticaret hacmini arttırmak olduğunu vurgulayan Imam, "Liderlerimiz, bize 2030’a kadar ya da daha erken, ticaret hacmimizi en az 500 milyar dolara çıkarma talimatı verdi. İnşallah bunu gerçekleştirip 2030’dan önce de bu hedefe ulaşmayı planlıyoruz." ifadelerini kullanmıştı.
D-8’in yalnızca ekonomi rakamları üzerinden gündeme gelmesi de zaman zaman eleştiri konusu oluyor. Dünya Müslümanları, Erbakan Hoca’nın aynı zamanda son yüzyılın en güçlü İslam Birliği İttifakı olarak kurduğu D-8’in özellikle Gazze meselesinde İsrail’in soykırımlarını önleyebilecek öncü ve etkili bir rol oynamasını bekliyordu ama D-8’in idaresini elinde tutan mevcut hükümetler ne yazıkki bu bilince ve aksiyona sahip olamadı.
1997’DEN BU YANA 11 ZİRVE GERÇEKLEŞTİ
Örgüt, ilk zirvesini 1997’de İstanbul’da gerçekleştirdi. Mart 1999’da Dakka, Şubat 2001’de Kahire, Şubat 2004’te Tahran, Mayıs 2006’da Bali, Temmuz 2008’de Kuala Lumpur, Temmuz 2010’da Abuja, Kasım 2012’de İslamabad, Ekim 2017’de İstanbul ve Nisan 2021’de Bangladeş’in ev sahipliğinde olmak üzere, Kovid-19 salgını nedeniyle çevrim içi 10 zirve düzenlendi ve 11. Zirve ise Kahire'de yapıldı. Örgüt, bakanlar, komiserler ve farklı düzeylerde toplantılarını sürdürmeye devam ediyor.
