Yargıtay 10. Hukuk Dairesi, mesaiye başlamak için görevli olduğu ambulansa ulaşmaya çalışırken trafik kazasında hayatını kaybeden sağlık personeliyle ilgili önemli bir karara imza attı. Yerel mahkeme tarafından reddedilen “vazife malullüğü” talebi, Yargıtay tarafından hatalı bulunarak bozuldu. Karar, özellikle saha görevi gerektiren mesleklerde çalışanların görev tanımı ve sorumluluk alanlarına dair önemli bir hukuki yorum içermesi nedeniyle dikkat çekiyor.
Olay, 2017 yılında Konya’da bir acil sağlık istasyonunda görev yapan sağlık çalışanının, amirinin yönlendirmesi üzerine ambulansa geçmek isterken yolun karşısına geçtiği sırada bir aracın çarpması sonucu hayatını kaybetmesiyle gündeme gelmişti. Ailenin başvurusu kurum tarafından reddedilmiş, açılan dava da yerel mahkemelerde olumsuz sonuçlanmıştı. Nihai kararı Yargıtay verdi.
Amir talimatı ve görev bağının kopmaması
Yargıtay’ın gerekçeli kararında, sağlık çalışanının hareketinin amir konumundaki kişinin verdiği sözlü talimata dayandığı vurgulandı. Kontrol merkezinin nöbet değişimine onay vermemesine rağmen amirin yönlendirmesiyle ambulansa gitmeye çalışan sigortalının, bu süreçte görev bağını koparan bir davranış içinde olmadığı belirtildi.
Kararda, ambulansın “iş yeri” kapsamında değerlendirildiği, sigortalının görevli olduğu aracın bulunduğu noktaya gitmek için yola çıktığı anda da iş ile bağının devam ettiği kaydedildi. Bu nedenle kazanın, görevle bağlantısının açık olduğu ifade edildi.
Ailenin talebi neden reddedilmişti?
Ölen sağlık çalışanının ailesi, olay sonrası kurumdan “vazife malullüğü” tespiti talep etmiş ancak kurum, ölümün görev sırasında gerçekleşmediği gerekçesiyle başvuruyu reddetmişti. Ardından açılan dava da idare mahkemesi ve bölge adliye mahkemesi tarafından reddedilmişti.
Ailenin temyiz başvurusu üzerine dosyayı yeniden değerlendiren Yargıtay, hem amirin yönlendirmesinin hem de olayın aciliyet içeren bir görev değişimi kapsamında gerçekleşmesinin altını çizerek, önceki kararların hatalı olduğu sonucuna vardı.
Yargıtay: "Görevine yabancı bir davranış değil"
Gerekçeli kararda, benzer durumlarda nöbet değişimlerinin zaman zaman iş yeri dışında yapıldığına dikkat çekildi. Sağlık çalışanının, kendisine verilen sözlü talimat doğrultusunda hareket ettiği; merkezdeki farklı talimattan haberdar olmadığının altı çizildi.
Yargıtay, bu nedenle çalışanın davranışının görev dışı sayılamayacağını, aksine hizmet bağı içinde gerçekleştiğini belirterek “vazife malulü sayılması gerekir” değerlendirmesinde bulundu. Yerel mahkemenin aksi yöndeki kararının ise hatalı olduğu vurgulandı.
Kararın önemi: Sahada çalışanlar için emsal nitelikte
Bu karar, özellikle ambulans personeli, polis, itfaiyeci gibi sahada görev yapan kamu çalışanlarının benzer durumlarda karşılaşabileceği davalar için emsal niteliği taşıyor. Görev yerine ulaşma sürecinde alınan talimatların ve yapılan eylemlerin, hizmet bağı kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine dair hukuki yorumun güçlenmesine katkı sağlayacağı belirtiliyor.
