Kişinin kendi ödemeleriyle emekli olmasını sağlayan isteğe bağlı sigortanın belirli şartları bulunur. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen şartları sağlayan kişiler başvuru halinde isteğe bağlı sigorta ayrıcalıklarından faydalanabilir. İsteğe bağlı sigortanın güncel şartları şu şeklidedir:
- Türkiye’de ikamet etmek
- Zorunlu sigorta kapsamına giren bir işte çalışmamak
- Bir ay içinde 30 günlük süreden ya da yarım günden fazla çalışmamak
- Sigortalığa bağlı bir ödeme almamak
- Ziraat Odası kapsamında çiftçi kaydına sahip olmamak
- Emekli olmamak
- Emeklilik için gereken haklara sahip olmamak
- Devletten ya da devlet destekli tüzel kişilerden muhtaçlık ödemesi almamak
- 18 yaşını tamamlamış olmak
- SGK’ya isteğe bağlı sigorta başvurusunu uygun bir şekilde tamamlamak
İsteğe Bağlı Sigorta Başvurusu Nasıl Yapılır?
İsteğe bağlı sigorta için gerekli şartları karşılayan vatandaşlar Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvuru yapma hakkına sahiptir. Kuruma doğrudan giderek isteğe bağlı sigorta başvurusunda bulunmak yüz yüze işlem yapmak isteyenlerin tercihidir. İkamet edilen bölgede hizmet veren Sosyal Güvenlik Kurumu il müdürlüğüne gidip “İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi” doldurmak yeterli olacaktır.
İsteğe bağlı sigorta başvurusunu internet üzerinden yapmak isteyen vatandaşlar e-Devlet hizmetini kullanabilir. Bu işlem için e-Devlet şifresine ihtiyaç duyulur. T.C. kimlik numarası ve şifresi ile sisteme giriş yapan vatandaşlar kurumlar bölümüne girmelidir. Sosyal Güvenlik Kurumu seçildikten sonra “İsteğe Bağlı Sigortalılık” alanından kolaylıkla başvuru oluşturulabilir.
İsteğe Bağlı Sigorta Hangi Avantajlara Sahiptir?
Konforlu ve rahat bir yaşam isteyenler isteğe bağlı sigortadan yararlanabilir. Yaşlılık döneminde ekonomik olarak sıkıntı çekmek istemeyen vatandaşlar için ideal bir sigorta sistemidir. Bu sayede ilerleyen yaşlarda maddi sıkıntı çekmenin önüne geçer. İsteğe bağlı sigortanın avantajları şunlardır:
- İsteğe bağlı sigorta primleri düzenli ödendiğinde sağlık ve güvenlik hizmetlerinden yararlanma hakkı sunar.
- Hastane ve eczane işlemlerinde indirim uygulanır.
- Önceden sigortalı çalışan vatandaşlar kalan prim günü ödemelerini isteğe bağlı sigorta yardımıyla tamamlayabilir.
İsteğe Bağlı Sigorta Hangi Dezavantajlara Sahiptir?
İsteğe bağlı sigortanın en büyük dezavantajı aylık gelirin büyük bir kısmının sigortaya yatırılmasıdır. İşveren bünyesinde çalışan kişilerin sigorta primlerini ödemek gibi bir kaygısı olmaz. İsteğe bağlı sigorta ise kişinin kendi primlerini ödediği bir sistemdir. Dolayısıyla ödenecek olan miktar daha yüksektir.
İsteğe bağlı sigorta prim ödemelerinin düzenli yapılmaması halinde faiz cezası uygulanır. Aynı zamanda eksik ödemeler de aynı yaptırıma tabidir. Düzenli bir işte çalışmayan vatandaşların gecikmeli bir ödeme yapması söz konusu olabilir.
İsteğe Bağlı Sigortadan Kimler Yararlanabilir?
Yasal şartlar karşılayan tüm vatandaşlar isteğe bağlı sigortadan yararlanma hakkına sahiptir. Buna örnek olarak ev hanımlarının prim ödemelerini yaparak emekli olması gösterilebilir. Eğitim hayatını 18 yaşını tamamladığı halde sürdüren öğrenciler de isteğe bağlı sigorta kapmasında yer alır. Bu sigortada dikkat edilmesi gereken en önemli noktada aylık çalışmanın 30 günden az olmasıdır.
İsteğe Bağlı Sigorta Ödemesi Kaç Yıl Sürer?
Sigortalılık başlangıç tarihine bağlı olarak isteğe bağlı sigorta ödemesinin süresi değişir. Güncel düzenlemeye göre isteğe bağlı sigorta yılları ve prim süreleri şu şekildedir:
- İlk sigorta girişi 08.09.1999 tarihinde olan vatandaşların 10 yıllık sigorta süresi kapsamında 3.600 gün prim ödemesi,
- İlk sigorta girişi 09.09.1999 ile 30.04.2008 arasında olan vatandaşların 25 yıllık sigorta süresi kapsamında 4.500 gün prim ödemesi,
- İlk sigorta girişi 30.04.2008 tarihinde olan vatandaşların yaş haddinden emeklilik kapsamında 5.400 gün prim ödemesi bulunur.
