Piyasayı sahte külçe ve sikkeler sardı. 'Kelepir' diye alınan gümüşlerin içi pirinç ya da çelik çıkıyor.
Gram altının yanına yaklaşamayan vatandaş, rotayı 'fakirin altını' olarak bilinen gümüşe kırdı. Kuyumcu vitrinlerinde artık çeyrek altının yerini gümüş külçeler, düğünlerdeki takı merasimlerini gümüş setler almaya başladı. Ancak bu yoğun talep, dolandırıcıların iştahını kabarttı. Üç kuruşluk birikimini korumak isteyenler, "yatırım yapayım" derken elindekinden olma tehlikesiyle karşı karşıya. Piyasada dolaşan sahte ürünler nedeniyle mağduriyetler artıyor.
İnternetteki 'ucuz' tuzağına düşmeyin
Özellikle internet sitelerinde "fırsat ürünü" etiketiyle satılan gümüşler baş ağrıtıyor. Sektörden gelen haberler, sanal ortamda satılan ucuz bar ve sikkelerin büyük risk taşıdığını ortaya koydu. Üzerinde "925" veya "999" ayar damgası bulunsa bile, bu ürünlerin çoğunun sadece dışının gümüş kaplama olduğu, içinin ise pirinç veya çelik dolu olduğu ifade edildi. Uzmanlar, piyasa fiyatının çok altında satılan ürünlere karşı vatandaşları uyardı.
"Ustalar bile zor anlıyor"
Fatih’te kuyumculuk yapan Ali Rıza Öner, piyasadaki tehlikenin boyutuna dikkat çekti. Rafineri sertifikası olmayan ürünlerin vitrine dahi konulmaması gerektiğini belirten Öner, "İnternette üzerine damga vurulup satılan kaplama ya da içi çelik ürün çok fazla. Gümüşün gram fiyatı belli; bunun çok altında satılan bir ürün varsa şüpheyle yaklaşmak lazım" dedi.
Yatırım amaçlı külçe alanların sayısının ikiye katlandığını vurgulayan Gümüş Atölyesi sahibi Ayşe Nazar ise sahteciliğin geldiği noktayı, "Piyasada o kadar profesyonel sahteler var ki, bazen ustalar bile dikkat etmeden anlayamayabiliyor. 'Gerçek gümüş bar' diye satılan kaplama ürünler büyük sorun" sözleriyle özetledi.
Buz ve mıknatıs testi hayat kurtarır
Peki vatandaş gerçek gümüşü nasıl ayırt edecek? Uzmanlara göre evde yapılabilecek birkaç basit test var. İlk yöntem mıknatıs; gerçek gümüş manyetik değildir, eğer mıknatıs elinizdeki ürüne yapışıyorsa o ürün sahtedir. Bir diğer yöntem ise buz testi. Gümüş ısıyı çok hızlı ilettiği için üzerine konulan buzun normalden çok daha hızlı erimesi gerekiyor.
Ayrıca gümüşe hafifçe vurulduğunda net bir çınlama sesi gelmesi bekleniyor; tok ses sahteliğe işaret ediyor. Ancak uzmanlar, yüksek meblağlı alımlarda bu testlerin yetersiz kalabileceğini, mutlaka XRF cihazı ile profesyonel ölçüm yapılması gerektiğini vurguluyor. Güvenli liman arayan yatırımcının, bilindik kuyumcu ve sertifikalı rafinerilerden şaşmaması gerektiği kaydedildi.
