Peygamberimiz Efendimiz (s.a.v.) in çok sıklıkla yaptığı duâlardan biri de şudur:
"Allahım! Faydasız ilimden sana sığınırım..." (Ebu Davud c/2. sf: 192. H. no: 1548. Çağrı Yay.)
Peygamberimiz in böyle duâ yapmasının hikmetlerini iyi kavramak lazım. Bu başarılabilirse maksat hâsıl olur, maksuda ulaşabilir.
Eğer öğrendiklerimiz, iyi amel işlememize vesile olmuyor ve zihnimizi lüzumsuz şeylerle meşgul ediyorsa, şeytani bir tuzak hâline dönüşebilir. Günümüzde bu tuzakların insanları insanlıktan çıkardığını hepimiz bizatihi müşahede ediyoruz.
Öğrendikleri; insanları hortumcu yapıyorsa, hırsızlığa iteliyorsa, zinaya götürüyorsa, zulüm yapmaya teşvik ediyorsa böyle bir metod şeytani bir tuzaktır. Faydasızdan da öte zararlı bilgilenmedir. Neticesi dünya ve âhiret helâki olur...
Üniversite koridorlarından devlet dairelerine paylaştırılan bunca okumuş/"İlim tahsil etmiş"lerin önemli bir kesiminin ülkemize/insanımıza, devletimize verdiği zarar ortadadır. Şehirdeki eşkıya dağdaki eşkıyayı çoktan zarar verme açısından geçmiştir. Buna sebep "faydasız ilim"dir.
İlim tahsil eden faydalı ilim öğrenmiş olsaydı merhametli olurdu. Zâlim olmazdı. İnsana ve insanlığa zarar vermezdi.
"Denizdeki balıklar faydalı ilim öğrenenlere duâ ederler" hadisi son derece câlibi dikkattir.
"Denizdeki balığın faydalı ilimle ne alâkası var " demeyin. Çünkü faydalı ilim öğrenen bir icat yaparken, bir işe teşebbüs ederken denizdeki varlıklara, havadaki uçan kuşlara, yerdeki börtü böceğe zarar vermemeyi dikkate alır. Faydalı ilim öğrenenden insanlara zarar gelmediği gibi hayvanlara da ıstırap dokunmaz. Balığın faydalı ilim erbabına duası bundandır.
Öğrendikleri kendisini münafıklaştıran ilim, "faydasız ilim"dir. Hz. Ömer (r.a.) bilgi, davranış, uygulama ilişkisini kuramayanları münafıklıkla nitelendirir. Der ki:
Bu ümmet hakkında çok korktuğum ilim sahibi olan münafıklardır. Kendisine sorulur:
ilim sahibi nasıl münafık olur Cevap şu oluyor
Konuşmasıyla bilgili; kalb ve davranışlarıyla câhil olmakla (faydasız ilim öğrenmekle) münafık olur.
Günümüzde maalesef ilim (faydasız ilim), inkârı vasıtada silâh olarak kullanılıyor.
İslâmî ilimleri tahsil edenler de öğrendiklerini amele/hayırlı işlere konu etmiyorlarsa müsteşrik (oryantalist) çizgisini aşamazlar. Hep duâ edelim:
"Allah ım! Faydasız ilimden sana sığınıyoruz..."