Dünya bir süredir Suriye’yi ve ülkeyi yıllarca yöneten Esad rejimini sonlandıran HTŞ lideri Ebu Muhammed el Culani’yi yakından takip ediyor. Suriye’yi bundan sonra nelerin bekleneceği büyük merak konusu olurken, yeni döneminin kilit isimlerinden Colani’nin kim olduğu da büyük merak konusu oldu.
Millî Gazete, Colani’nin kendi röportajlarından ve yakın çevresinin anlattıklarından derlediği bir ‘Colani Portresi’ hazırladı.
AİLESİNİN KÖKENİ GOLAN TEPELERİNE DAYANIYOR
Asıl adı Ahmed el-Şara olan Colani’nin ailesi, Suriye’nin İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri’nde bulunan Fik şehrine bağlı Cibin köyü kökenli. Arap milliyetçisi olarak tanınan babası Bağdat Üniversitesi’nde iktisat ve siyasi bilimler alanından mezun oldu. Petrol ekonomisi üzerinde uzmanlaşan babasının bu konu ile ilgili kendi yazdığı 4 kitabı da bulunuyor. Annesi ise yakın çevresinde muhafazakar olarak bilinen bir coğrafya öğretmeniydi.
RİYAD’DA DOĞDU
Colani, 1982 yılında babasının işi nedeniyle bulundukları Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da doğdu. Colani ve ailesi 1989 yılında Şam’a dönüp ve Mezze Mahallesi’nde bulunan Doğu Villaları’nda yaşamaya başladı.
İLKOKULDA ZEKİ VE İÇE DÖNÜK ÖĞRENCİ OLARAK TANINIYORDU
İlkoluku Mezze’deki Muaz bin Cebel Okulu’nda okuyan Colani, o dönem ki sınıf arkadaşları ve öğretmenleri tarafından zeki ama içe dönük bir öğrenci olarak tanımlandı. Lise eğitimine Ömer bin Abdülaziz Lisesi’nde devam eden Colani’nin akademik başarısı o yıllarda düşüş göstermeye başladı. Üniversite eğitimine açıktan devam eden Colani, İletişim Fakültesi’ne kayıt oldu.
IRAK İŞGALİNE GÖNÜLLÜ DİRENİŞÇİ OLARAK KATILDI
2000 yılında gerçekleşen Filistin intifadası ve 11 Eylül olayları, Colani için dönüm noktası oldu. Sakal bırakmaya başlayan Colani, ABD’nin Irak’ı işgali sürecinde gönüllü olarak Irak’a gitti. Orada herhangi bir örgüte katılıp katılmadığı bilinmeyen Colani, bir süre sonra tekrar Suriye’ye döndü. Colani, Esad rejiminin zulmünün somut örneği olan Sednaya Hapishanesi’nde kurulan ‘Dervüşa-el-Tabka’ adlı örgüte katıldı. 2005 yılında örgüte yönelik yapılan operasyonlar sonucunda Colani de tutuklandı. Sorgulamalar sonucunda Colani, serbest bırakıldı.
BOMBA YERLEŞTİRİRKEN TUTUKLANDI 5 YIL HAPİS YATTI
Serbest bırakıldıktan hemen sonra tekrar Irak’a giden Colani, Ebu Talha el-Iraki liderliğindeki Mücahitler Birliği’ne (Mücahit Tugayları) katıldı. Bu grup yıllar sonra El-Kaide emiri Ebu Musab el-Zerkavi’ye biat etti. Örgüte katıldığı an militan tavırlarıyla öne çıkan Colani, 2006 yılında bir noktaya bomba yerleştirmeye çalışırken tutuklandı. Üzerinde Ebu Eşref isimli sahte bir Irak kimliği taşıyan Colani, Irak’ta ABD istihbaratının yabancıları ayırt etmek için yaptığı lehçe testinden Iraklı olarak geçmeyi başardı. Ebu Gureyb, Taci, Buka, Kroeber cezaevlerinde 5 yıl kalan Colani, o dönem faaliyet gösteren selefi örgütlerin liderleri ile de tanıştı.
SURİYE İÇ KARIŞIKLIĞI DÖNEMİNDE ÖRGÜTLENMEYE BAŞLADI
Colani, 2011 yılında hapishaneden çıktı ve Irak İslam Devleti yapılanması içinde örgütlenmeye başladı. O süre içerisinde yani Mart 2011’de Suriye’de iç karışıklıklarının fitili ateşlendi. Bu süreçte Colani’nin hapishanede yıllarında tanıştığı Ebu Müslim el-Türkmani, daha sonra adını DAEŞ’in lideri olarak duyduğumuz Bağdadi ile Colani tanıştırdı. Bu tanışmanın ardından Colani, Ağustos 2011’de altı kişilik çekirdek kadrosu ile Suriye’de örgütlenme çalışmalarına başladı.
Yaklaşık 6 aylık bir örgütlenme çalışması sonrası Colani, 24 Ocak 2012’de sesinin değiştirildiği bir video paylaşarak el-Nusra cephesinin iç karışıklıkta taraf olduğunu duyurmuştu. O videoda kendisini ‘Fatih Ebu Muhammed el-Culani’ olarak tanıtmıştı.
BAĞDADİ VE EL KAİDE İLE ARASI AÇILDI
El-Nusra, Suriye içinde faaliyetlerini arttırdığı bir dönemde Bağdadi, 2013 yılında örgütü fesh ettiğini ve örgütün DAEŞ’e bağlandığını duyurdu. Buna karşı çıkan Colani, El-Nusra’nın El Kaide’ye bağlandığını ilan etti. 28 Temmuz 2016 yılında El-Kaide ile de arası açılan Colani, örgütün ismini Şam Fetih Cephesi olarak değiştirdi.
2017’DE HTŞ’NİN LİDERİ OLDU
28 Temmuz 2016’da el-Kaide ile irtibatını kesti ve örgütünün adını “Şam Fetih Cephesi” olarak değiştirdi. 28 Ocak 2017’de, Şam Fetih Cephesi, Nureddin Zengi Hareketi ve Ceyş el-Ahrar başta olmak üzere birkaç grup ile birleşip Heyet Tahrir el-Şam yani HTŞ kuruldu. İlk olarak HTŞ’nin askeri lideri seçilen Colani, 1 Ekim 2017’de örgütün asıl lideri Ebu Cabir’in istifası sonrası örgütün birinci ismi oldu.
ABD BAŞINA 10 MİLYON DOLAR ÖDÜL KOYDU
Sonraki yıllarda ismini günden güne duyurmaya başlayan Colani, ABD’nin rotasına girdi. ABD Dışişleri Bakanlığı kendisi ile ilgili güvenlik bilgisi paylaşanlara 10 milyon dolarlık ödül vaadinde bulundu.