İtikâfta, yeme-içme gibi doğal bazı ihtiyaçların karşılanması dışında dünya ile meşgul olunmaz. Daha çok:
- Dua,
- İbadet,
- Tefekkür ve
- Allah’ı zikir ile vakit geçirilir.
- Mescit içinde giderilmesi mümkün olmayan zaruri ihtiyaçların karşılanması (dışkı atımı ve gusül gibi) için dışarı çıkılabilir.
- İtikâf, Allah’ın rızasını kazanmak için bir vesiledir. Çünkü itikâf müddetince dünya nimetlerinden uzaklaşan insan, dünya ve ahiretin anlamı, varlığın hikmeti, hayatın istikameti hakkında daha net düşünme fırsatı yakalamış olur. Kadir Gecesi’nin Ramazan ayının son on gününde bulunması ihtimali dolayısıyla, bugünlerde itikafa girmek, Kadir Gecesi’nin ihyası için de bir imkandır.
Şöyle demek mümkün:
İtikâf, muazzam bir öze dönüştür. Günlük meşgaleler içinde boğulup kalan insanların kalplerini ve bedenlerini ilahi nur ile yıkayabilecekleri muhteşem bir fırsattır.
* İtikâf, kalbi bir eğitimdir.
* İtikâf, içini bakıma almaktır.
* İtikâf, ruhu dinlendiriyor.
* İtikâf, agresifliği alıyor.
* İtikâf, olgunluk veriyor.
* İtikâfta tefekkür melekesi artıyor.
* İtikâf, ahireti olması gibi düşündürüyor.
* İnsan itikâftan çıktıktan sonra kendisini dünya süsünden çıkmış/arınmış olarak hissediyor.
* Bundan dolayı mü’min itikâfa girmeden hedeflerini belirlemeli:
- Hatim okuyacağım,
- Bolca namaz kılacağım.
- Teheccüd namazlarına başlayacağım,
- Az konuşacağım,
- Bolca dua ve zikir yapacağım… gibi hedefler koymalı.
- İftar ve teravihten sonra (varsa) yanındakilerle kısa çay sohbeti yapmalı. Önemli hatırlatmalarda bulunmalı.
İtikâfa hazırlık nasıl yapılır?
İtikâfa bir yolculuğa çıkar gibi hazırlık yapılır:
- Battaniye, çarşaf ve yastık götürülür.
- Kesinlikle telefon götürülmez.
- Okunacak kitaplar belirlenir.
- İtikâf için iyi arkadaş seçilir.
- İtikâf tatil gibi değerlendirilmez.
- Teheccüd namazları için hazırlıklı olunur.
İtikâfı bozan şeyler:
- Özürsüz camiden dışarı çıkmak itikâfı bozar.
- Bulunduğu camide Cum’a kılınmıyorsa Cuma namazı için camiden çıkmak itikâfı bozmaz. Ancak zaruretten fazla durmak caiz değildir.
- Cima etmek itikâfı bozar. İhtilam olmak itikâfı bozmaz.
(M. Hamdi Erdem, Ruh-u İslam, 326-327, İstanbul, 1962)