Bu uygulamanın yalnızca bankacılık operasyonlarına değil, genel ekonomik işleyişe de etkileri olması bekleniyor. Çünkü yüksek enflasyon dönemlerinde artan nakit talebi, bankaların nakit yönetimini zorlayan önemli başlıklardan biri hâline gelmişti.
Yeni düzenleme, bu yükü kontrol altına alma amacıyla planlanıyor. Ekonomistler, limit artışının banka şubelerinde yoğunluğu azaltacağını, ATM dolum sıklığını düşüreceğini ve operasyon maliyetlerini önemli ölçüde hafifleteceğini söylüyor.
LİMİT ARTIRIMININ ARKA PLANINDAKİ EKONOMİK FAKTÖRLER
TCMB’nin yeni kupürlü banknot basma fikrine kapıyı kapatması, bankacılık sektöründe önemli bir denge değişikliğine yol açtı. 200 TL kupürün alım gücünün düşmesi, nakit dolaşımını zorlaştıran bir unsur hâline geldi. Özellikle 500 TL ve 1000 TL’lik banknot taleplerinin karşılık bulmaması, ATM’leri fiilen yüksek hacimli işlem noktaları olmaya mecbur bıraktı.
Bankalar ise bu yükü azaltmak için limit artışı modeline yöneldi. Şube içi ATM’lerde takibi kolay banknot yönetimi sayesinde bu model uygulanabilir hâle geldi. Bu nedenle bankalar limitleri yükseltirken maliyeti düşürmeyi de hedefliyor.
ŞUBE İÇİ VE ŞUBE DIŞI AYRIMININ PRATİK ETKİLERİ
Cadde üzeri, AVM içi ya da metro çıkışındaki ATM’lerde dolum maliyetleri oldukça yüksek. Bu cihazlar hem daha riskli hem daha yoğun kullanıldığı için aynı limit artışı bu noktalarda uygulanmayacak. Bankalar, sınırlı bir artışla güvenliği ve operasyonu dengelemeyi planlıyor.
Buna karşın şube içi ATM’lerde hem güvenlik hem işçilik maliyeti daha düşük olduğu için 50 bin TL’nin üstünde limitler rahatlıkla uygulanabilecek. Bu modelin ilk örnekleri QNB Finansbank tarafından test edildi ve başarılı sonuçlar alındı.
NAKİT YÖNETİMİ NASIL DÖNÜŞECEK?
Limitlerin yükseltilmesiyle birlikte ATM’lerin dolum sıklığı azalacak. Bankalar, daha az operasyonla daha fazla nakit çıkışı sağlayabilecek. Bu durum, hem personel maliyetlerini düşürecek hem de şube içi operasyonları rahatlatacak.
Ekonomistler, bu sistemin özellikle yoğun nüfuslu şehirlerde trafiği ciddi ölçüde azaltacağını öngörüyor. Ayrıca bu düzenleme, nakit taşımacılığındaki güvenlik yükünü de hafifletecek.
MÜŞTERİLERİN YAŞAYACAĞI DEĞİŞİM
Yeni dönemde müşteriler, şube içi ATM’lerde yüksek tutarlı işlemleri daha hızlı yapacak. Şube dışı ATM’lerde ise günlük kullanım odaklı limitler devam edecek. Bu değişikliğin müşteri memnuniyetini artırması bekleniyor. Bankalar, bu sistemle hem maliyetlerini azaltmayı hem de kullanıcı deneyimini iyileştirmeyi hedefliyor.