gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, gündemde yokken çiğ sütle ilgili bir düzenleme yapıp Başbakanlığa gönderdi. Düzenlemenin özü, küçük üretici yani köydeki Ayşe teyze piyasadan çekilecek, süt piyasası tamamen büyüklerin kontrolüne geçecek.
Nereden bakarsanız bakın bu düzenleme kesinlikle yanlış bir uygulama. Tereddüde bile mahal yok. Ayşe teyze sütünü zaten 80-90 kuruşa satıyor. Sen bir de diyorsun ki; ‘Ari işletme ol sütünü ondan sonra satabileceksin’ Tamam da ari işletme olabilmek kolay mı? Hadi sermayeyi bir tarafa bırak Bakanlığın 40 türlü bürokrasisi var. Yani anlayacağınız Ayşe teyze için ari işletme belgesini almak kolay bir şey değil.
Bakan Faruk Çelik, yeni düzenleme ile sokakta süt satışını yasaklamadıklarını söylüyor. Bu düzenlemenin köydeki Ayşe teyzenin sütüyle bir alakasının olmadığını belirtiyor. Ama hazırlanan düzenleme ortada. Aslında bu düzenleme en çok Ayşe teyzeyi ilgilendiriyor.
Bu düzenlemeye rağmen köydeki Ayşe teyzenin sütünü ilgilendirmediğini söylemek; ‘Ayşe teyzeye göz yumacağız’ anlamına gelir ki bu da ne kadar uygun olur bilemiyorum.
Diğer yandan bu düzenlemeye neden ihtiyaç duyuldu? Malumunuz sokakta süt satışı öteden beri sanayicinin gündeminde olan bir konu. Yani sanayici sokakta satılan sütten aşırı derecede rahatsızlar. Yapılan düzenlemenin sanayicinin bu rahatsızlığını giderecek şekilde yapılması da insanı rahatsız ediyor.
Fikir olarak doğru olabilir ama bir de ülke gerçekleri var.
Bakan beyin verdiği rakamlara göre Türkiye’de bin 621 ari işletme var. Üretilen süt miktarı ise 1 milyon 300 bin ton. Tamamda bu ari işletmelerin büyük bir kısmı sokak sütü ile bunu harcayacak durumda değil. Büyük hacimli üretim yapıyorlar. Yani doğrudan tüketiciyle bir alakaları yok.
Tüketiciye kim ulaşıyor? Büyükşehir kenarında; işte Kazan’da, Kızılcahamam’da veya İstanbul’un Silivri’sinde, Çatalca’sında veya Kocaeli’nin Kandıra’sında üretim yapan insanlar tüketiciye yakınım diye sütü şişeliyor veya götürüp tankla satıyor.
Düzenleme ile tüketiciye ulaşan bu insanlar devreden çıkacak.
Diğer yandan Türkiye’de yaklaşık 18 milyon ton civarında süt üretiliyor. Ancak bunun sadece 1 milyon 300 bin tonu hastalıklardan ari işletmelerden çıkıyor. Bu da şunu gösteriyor ki, Türkiye hayvan hastalıkları ile mücadelede son derece başarısız.
Sokakta satılan sütten ziyade asıl burayı sorgulamamız gerekiyor. Avrupa’da hayvan hastalıkları istisna iken biz de ise arilik istisna duruma gelmiş.
Avrupa ile arayı kapatmak için bu düzenlemeyi yapmış olabiliriz ama işe Ayşe teyzenin sütünden başlamamalıydık.
Zaten bu konuda Başbakana veya Cumhurbaşkanına birçok rapor gidecektir.
Hem de Ak Parti’nin içinden. Yani bu düzenlemeden sadece Ayşe teyze değil, Ak Parti’nin içinde de ciddi bir rahatsızlık var.
Bakalım ne olacak?