Allah kendi varlığının delillerini görüp anlamamız için
çeşitli detaylar yaratır. Örneğin bir caddeden geçiyorsunuz, caddenin iki
tarafında otlar var, otlardan bir bölümünü ele alın, hücreleri, kromozomları,
yüz milyonlarca yıldır yaşıyorlar. Her hücresinde kromozom var, binlerce yıldır
bu kromozomlar hiç bir değişikliğe uğramamış, otların üzerinde mikroplar,
virüsler var. Tüm bu varlıkların, her birinin kromozomu var, şimdi otun
üzerinde küçük bir böcek görüyorsunuz. Besleniyor, ürüyor, kendine ait sindirim
sistemi, sinir sistemi var. İşte Allah görüntüde çok renk ve çeşitlilik
kullanıyor, Allah dileseydi, bizlere beynimizde iki boyutu kâğıt gibi bir
görüntü verilebilirdi, ama görüntüye derinlik de verilmiş, bu üzerinde çok
durulması ve düşünülmesi gereken bir konudur.Rabbimiz in sonsuz ilmi ve üstün
yaratma gücü bir ayette şöyle bildirilir: Allah... O ndan başka İlah yoktur.
Diri dir, Kaim dir. O nu uyuklama ve uyku tutmaz. Göklerde ve yerde ne varsa
hepsi O nundur. İzni olmaksızın O nun katında şefaat bulunacak kimdir O,
önlerindekini ve arkalarındakini bilir. (Onlar ise) Dilediği kadarının dışında,
O nun ilminden hiçbir şeyi kavrayıp-kuşatamazlar. O nun kürsüsü, bütün gökleri
ve yeri kaplayıp-kuşatmıştır. Onların korunması O na güç gelmez. O, pek
Yüce dir, pek Büyük tür (Bakara Suresi, 255).
Allah, kendisine muhtaç varlıklar olduğumuzu görüp
anlayabilmemiz için detaylı yaratır. Allah insanları çok sever ve insanlarla
çok ilgilidir. İnsanların konuşma ihtiyacı için telefonlar yaratır, yazı
yazmaları, mesajlaşmaları, araştırması için bilgisayarlar yaratır. Allah
haberleşme, iletişim, bilgi alışverişlerimizi kolaylaştırmak için internet
sistemi yaratmıştır. Ev ve iş yerinde hayatını kolaylaştıran aklımıza gelen ve
gelmeyen birçok araç ve sistemi Allah insanlara nimet olarak yaratır.
İnsanı oluşturan yapı taşlarının komplekslikleri üzerinde
araştırma yapıp düşündüğümüzde de Allah ın detay sanatı ile karşılaşırız. Yüce
Allah insanları en rahat edeceği, sıkıntı duymayacağı, tüm ihtiyaçlarını
kolaylıkla karşılayabileceği üstün sistemler ve organlarla yaratmıştır. Bu
kusursuz yaratılışı, aynı zamanda vücudumuzun her yerinde görmek mümkündür.
Örneğin; dişlerimiz ve dişlerimizdeki çok küçük bir parça olan diş minesi belki
de daha önce üzerinde düşünmediğimiz birçok mükemmel detayla yaratılmıştır. Diş
minesi eğer sinirlerle kaplı olsaydı, insanın ısırma, ezme ve çiğneme gibi
işlemler sırasında çok acı çekmesi gerekirdi. Bu durumda yemek yemek, büyük bir
eziyete dönüşürdü. Diş minesi örneğinde olduğu gibi, Allah ın kullarına bahşettiği
nimetleri bir genelleme yaparak bile sayabilmek mümkün değildir.
Yaratan, hiç
yaratmayan gibi midir Artık öğüt alıp düşünmez misiniz Eğer Allah ın nimetini
saymaya kalkışacak olursanız, onu bir genelleme yaparak bile sayamazsınız.
Gerçekten Allah, bağışlayandır, esirgeyendir (Nahl Suresi, 17 18).
Önemli olan bu ayetler üzerinde düşünerek, her şeyin
hâkimi olan Allah a yönelmektir. Yüce Allah bu gerçeği bir Kur an ayetinde
şöyle bildirmiştir:
Şüphesiz, göklerin ve yerin yaratılmasında, gece ile
gündüzün ardı ardına gelişinde, insanlara yararlı şeyler ile denizde yüzen
gemilerde, Allah ın yağdırdığı ve kendisiyle yeryüzünü ölümünden sonra
dirilttiği suda, her canlıyı orada üretip-yaymasında, rüzgârları estirmesinde,
gökle yer arasında boyun eğdirilmiş bulutları evirip çevirmesinde düşünen bir
topluluk için gerçekten ayetler vardır (Bakara Suresi, 164).