170 milyon kullanıcının telefon ekranlarını karartma tehdidiyle karşı karşıya bırakan kriz, Beyaz Saray ve Pekin hattındaki uzun pazarlıkların ardından tatlıya bağlandı.
Washington’un "Ya sat ya kapat" restine karşılık, teknoloji dünyasının devleri masaya oturdu ve anlaşma sağlandı. Artık ABD'deki TikTok, Pekin'den değil, ABD merkezli bir yapıdan yönetilecek.
Çinli ByteDance, TikTok’un ABD operasyonlarındaki çoğunluk hissesini Oracle, Silver Lake ve MGX konsorsiyumuna devrederek kepenk indirmekten kurtuldu. Platformun kontrolü fiilen Washington'a geçti.
Hisseler El Değiştirdi: İşte Yeni Patronlar
Associated Press’in (AP) ulaştığı şirket içi bilgilendirme notuna göre, TikTok’un ABD operasyonları için kurulacak yeni yapının çoğunluğu, yani yüzde 50’si Amerikan sermayesinin kontrolüne geçti. Oracle, Silver Lake ve Birleşik Arap Emirlikleri merkezli MGX, bu yeni ortaklıkta yüzde 15’erlik eşit paya sahip olacak.
Çinli çatı şirket ByteDance’in payı yüzde 19,9’a çekilirken, kalan yüzde 30,1’lik hisse mevcut ByteDance yatırımcılarının iştiraklerinde kalacak. Şirketin yönetim şeması da tamamen değişiyor; yedi kişilik yönetim kurulunda koltukların çoğunluğu Amerikalı isimlere tahsis edildi.
Algoritma Artık "Yerli ve Milli"
Washington’un en büyük endişesi olan "veri güvenliği" ve "casusluk" iddiaları da bu anlaşmayla rafa kalktı.
ABD’li yetkililerin uzun süredir dile getirdiği "Pekin algoritmaya müdahale ediyor" şüphesi, yeni teknik altyapı ile gideriliyor. Anlaşmaya göre ABD’li kullanıcıların tüm verileri, Oracle tarafından işletilen yerel sunucularda saklanacak. Daha da önemlisi, TikTok’un meşhur öneri algoritması, sadece ABD kullanıcı verileriyle yeniden eğitilecek ve Çin’deki sistemden izole edilecek.
Trump Masayı Devirmemişti
Süreç aslında oldukça sancılı geçti. ABD Kongresi, Nisan 2024’te TikTok’un Çinli bağlarından koparılmasını öngören yasayı geçirmiş, aksi halde uygulamanın Apple ve Google mağazalarından silineceğini duyurmuştu. Yasak için son tarih Ocak 2025 olarak belirlenmişti.
Ancak Başkan Donald Trump’ın göreve başladığı ilk gün imzaladığı kararname, sürecin kaderini değiştirdi. Trump, yasağı erteleyerek müzakere kapısını araladı. Nisan ayında Çin’in geri adım atmasıyla çöken görüşmeler, Eylül ayında verilen ek süreyle yeniden canlandı ve bugünkü anlaşmaya zemin hazırladı.
Piyasalar 'Evet' Dedi
Özellikle 30 yaş altı Amerikalıların yüzde 43’ü için "birincil haber kaynağı" olan platformun kapanmaktan kurtulması, piyasalarda da olumlu yankılandı. Anlaşmanın duyurulmasıyla birlikte Oracle hisseleri mesai sonrası işlemlerde yüzde 5 değer kazandı.
Huawei ve ZTE krizlerinden sonra teknoloji dünyasındaki en büyük "veri egemenliği" savaşında ateşkes sağlanırken, gözler şimdi uygulamanın yeni Amerikan yönetimiyle nasıl bir yayın politikası izleyeceğine çevrildi.