2007 yılı siyasi, sosyal ve ekonomik açıdan nasıl geçti diye tek cümleyle özetleyecek olursak; değişen bir şey yok, geçmişteki hataların ve yanlışların devamıyla geçti diyebiliriz. Dolayısıyla göründüğü kadarıyla 2008 de aynı hataların ve yanlışların devamıyla zor geçecek gibi görünüyor. Özellikle kalkınma, enflasyon, cari açık ve bütçe rakamları hiç de hoş ve iç açıcı bir tablo vermiyor.
Bu tablo düzelir mi
Elbette düzelir.
Ehli ve erbabı düzelebileceğini iyi bilir. Nasıl düzeleceği ile ilgili olarak sadece bu köşede yazılanlar nazarı itibara alınsa, kısa zamanda nelerin olabileceği ve pek çok yanlışın nasıl kısa zamanda düzeleceği görülür ama; çözüm önerileri her nedense görmezlikten geliniyor, yanlışlar düzeltilmiyor, alınması gereken tedbirler alınmıyor...
2007 yılında yapılmayanlar, 2008 yılında da yapılmayacakların garantisi gibi
***
Yüksek faiz uygulaması bir taraftan, düşük kur politikası diğer taraftan uygulamaya devam ettiği sürece, özellikle üretime yönelik çıkmazların sona ermeyeceği aşikâr. Yine buna bağlı ve bağımlı olarak ihracatın ithalatı karşılama oranının sürekli düşmesi bir başka derin sorun. İthalat ile ihracat arasındaki makas açılmaya devam edecek
Ülkemizin yüz yıla yakın birikimlerinin yanlış, maksatlı ve kimi zaman peşkeş kokan şekilde özelleştirme adı altında sermaye lehine elden çıkarılması ise başka bir bela
Cari açık hükümet tarafından ya ciddiye alınmıyor ya da en hafifinden söylersek uyarıcıların uyarıları dikkate alınmayarak ihmal ediliyor.
Sıcak para ihtiyacının bu seviyelere gelmesi ve dövizin dışa bağımlılığı ciddi bir tehlike arz ediyor, her an kriz patlamasına sebebiyet verebilecek saatli bomba gibi her yıl yerli yerinde duruyor. Durumun düzelmesi için ülke gerçekleriyle bağdaşan ve örtüşen kur politikaları gerekiyor ama bunu uygulayacak irade nerdeee !.
***
Biraz da müşahhas olarak rakamlar üzerinde duralım.
Türkiye nin 2008 yılında en az 80 milyar dolar dış kaynağa ihtiyacı var. Yukarıda da işaret ettiğim üzere, bunun 40-50 milyar doları cari açık için gerekiyor. Müzmin derdimiz dış borçlar 30 milyar doları yutmak için 2008 yılını bekliyor. Bu arada 4-5 milyar dolar da IMF başta olmak üzere dış kuruluşlara ödenecek
80 milyar dolar nasıl bulunur, ya da önümüzdeki dünya şartlarında kolayca bulunur mu Bulunabilmesi zor görünüyor. Hep beraber izleyip göreceğiz.
Petrol fiyatları son yıllardaki yükselişini sürdürecek gibi görünüyor ve bu da ülke ekonomisi için önemli bir handikap. Dolar her ne kadar değer kaybetmeye devam etse de, genel gidişatta değişiklik olmayacak. YTL ise bildiğiniz gibi devam edecek...
Enflasyon ise yeniden yükselme eğiliminde. Faiz-enflasyon ilişkisini anlata anlata dilimizde tüy bitti, yaza yaza adeta yazmadık yer bırakmadık ama ilgililer için ne gam !.
Reel ekonomi bu şartlarda nasıl olur Ben özellikle üretimin ana mihveri KOBİ leri düşünüyorum. 2008 KOBİ ler için de zor geçecek. Geçmişte ülke ekonomisinin motoru mesabesindeki birçok sektör ülke dışına çıkıyor veya kaçıyor; ilgili ve yetkililer de bön bön bakmaya devam ediyor! Bu gidişat önümüzdeki yıl da aynen devam edecek...
Tarım sektörü ve çiftçilerimiz zor bir yıl daha geçirecek Büyüme büyüsü ile diğer olumsuzluklar örtülüyordu ama o da yavaşladı ve geriliyor Kayıt dışını azaltmak için hamleler var İşsizlik ve istihdamdaki genel sıkıntı ise adeta sosyal ve ekonomik tufan seviyesinde varlığını sürdürüyor
Bütün bunları alt alta topladığımızda öyle görülüyor ki, 2008 zor geçecek zor.